Logo Polskiego Radia
POSŁUCHAJ
PAP
Bartłomiej Feretycki 14.07.2021

Prawo unijne czy krajowe? Wiceminister sprawiedliwości: chodzi o potwierdzenie oczywistego faktu

- To, o co toczy się gra, to potwierdzenie pewnego faktu, który dla polskiego Trybunału Konstytucyjnego oczywisty jest już od kilkunastu lat - powiedział na antenie TVP Info wiceszef Ministerstwa Sprawiedliwości Marcin Romanowski, odnosząc się do rozpoznawanej przez TK sprawy wyższości prawa unijnego nad krajowym.

Jak wskazał, już w 2005 r. Trybunał pod przewodnictwem prof. Marka Safjana "potwierdził wyższość polskiej konstytucji".

shutterstock trybunał konstytucyjny 1200.jpg
Kwestia wyższości konstytucji nad prawem unijnym. TK: posiedzenie odroczone do czwartku

Rozpatrywanie wniosku premiera Mateusza Morawieckiego w sprawie zasady wyższości prawa unijnego nad krajowym Trybunał rozpoczął we wtorek. Rozprawa będzie kontynuowana w czwartek.

W rozmowie na antenie TVP Info wiceminister sprawiedliwości podkreślał, że to państwa członkowskie są dysponentami traktatów, o których interpretację toczy się obecnie spór.

- To, o co toczy się w tym momencie gra, to o potwierdzenie pewnego faktu, który jest oczywisty od kilkunastu już lat dla polskiego TK - bo pierwsze orzeczenie w takiej sprawie zapadło w 2005 r. i Trybunał wówczas, pod przewodnictwem Marka Safjana, potwierdził wyższość polskiej konstytucji. Następne orzeczenie - już za prof. Andrzeja Rzeplińskiego w 2010 r. Więc teraz mamy pewne continuum i to nie jest nic nadzwyczajnego - mówił Marcin Romanowski.

Kraje, w których konstytucja jest ważniejsza od prawa unijnego

Jak wskazywał, w innych krajach jest "absolutnie podobnie".

- Niemcy, Francja, Dania, Hiszpania, Czechy czy Włochy - te wszystkie kraje w sposób bezdyskusyjny, bez żadnych wątpliwości uznały, że to konstytucje ich państw są decydujące i rzeczywiście na mocy tych konstytucji część suwerenności została przekazana, ale to nie znaczy, że ona została przekazana bezpowrotnie - mówił.

Wiceminister podkreślił, że takie organizacje międzynarodowe jak Unia Europejska naturalnie dążą do poszerzania swoich kompetencji, natomiast obowiązywać powinna w tym przypadku zasada kompetencji przekazanych. Jak dodał, obecnie często mówi się już o "kompetencjach wydeptywanych" czy nawet "zawłaszczanych" przez instytucje europejskie.

Wniosek o pytanie prejudycjalne

W rozmowie padło też pytanie o wniosek formalny złożony podczas wtorkowej rozprawy przez RPO Adama Bodnara, który chciał, by TK w rozpoznawanej przez siebie sprawie zadał pytanie prejudycjalne do Trybunału Sprawiedliwości UE.

Czytaj także:

- Na szczęście pan Bodnar kończy już swoją kadencję jutro, więc tego typu absurdalne czy antypolskie - bo tak to trzeba nazwać - wnioski już nie będą składane. Trudno mi sobie wyobrazić, żeby w jakimkolwiek innym państwie (...) jakikolwiek przedstawiciel takiego państwa działałby wbrew interesom narodowym, a właśnie w interesie, pytanie, czyim? W mojej ocenie przede wszystkim niemieckim - ocenił wiceminister.

Wniosek premiera do TK

1200_Morawiecki_TT.png
Premier złożył wniosek do TK. Dotyczy on kwestii wyższości konstytucji nad prawem UE

Liczący 129 strony wniosek premiera został sformułowany po wyroku Trybunału Sprawiedliwości UE w sprawie możliwości kontroli przez sądy prawidłowości procesu powołania sędziego. Premier zwrócił się o zbadanie zgodności z konstytucją trzech przepisów Traktatu o Unii Europejskiej - zarzuty sprowadzają się m.in. do pytania o zgodność z konstytucją zasady pierwszeństwa prawa UE oraz zasady lojalnej współpracy Unii i państw członkowskich.

Przepisy, których kontroli chce premier, w zaskarżonym rozumieniu m.in. uprawniają lub zobowiązują krajowy organ do odstąpienia od stosowania polskiej konstytucji lub nakazują stosować przepisy prawa w sposób z nią niezgodny. Jak podkreślono we wniosku, takie rozumienie przepisu budzi "daleko idące i uzasadnione wątpliwości konstytucyjne, nie znajdując żadnego potwierdzenia w tekście traktatów będących przedmiotem kontroli TK".

bf