Podczas uroczystości, która odbyła się w Centrum Nauki Kopernik, obecna była autorka reformy, profesor Barbara Kudrycka. Minister nauki i szkolnictwa wyższego, dziękując prezydentowi za podpisanie reformy przekonywała, że zmiany były konsultowane z nauczycielami akademickimi, ale też ze studentami.
- To właśnie oni wykazali się nadzwyczajną odpowiedzialnością za obecny kształt szkolnictwa wyższego. Wiele uwag studentów w reformie zostało uwzględnionych. Obecna ustawa przede wszystkich poprawi jakość nauczania - przekonywała minister.
Ustawa wprowadza między innymi opłaty za drugi kierunek studiów, przewiduje reformę systemu nauczania, wprowadzenie modelu finansowania uczelni uzależnionego od jakości kształcenia, uproszczenie ścieżki kariery naukowej oraz połączenie świata akademickiego z rynkiem pracy. Barbara Kudrycka przekonywała, że na zmianach zyskają nie tylko studenci.
Nowe szanse
- Ustawa daje nowe warunki i nowe szanse nie tylko studentom i naukowcom, ale wszystkim uczelniom w Polsce - uważa Barbara Kudrycka. Według przyjętych zmian, szkolnictwo wyższe będzie finansowane na dotychczasowych zasadach. Dodatkowe finansowanie uczelni będzie jednak zależeć od jakości kształcenia studentów. Więcej funduszy będzie rozdzielonych w drodze konkursów i kierowanych do najlepszych jednostek. Dodatkowe środki otrzymają te uczelnie publiczne i niepubliczne, które uzyskają status Krajowych Naukowych Ośrodków Wiodących. Na dodatkowe pieniądze mogą liczyć wybitni uczeni, młodzi naukowcy, doktoranci i studenci.
Uproszczona będzie ścieżka kariery naukowej. Procedura zdobycia stopnia doktora habilitowanego skoncentruje się na realnych osiągnięciach i dorobku naukowym. Warunkiem rozpoczęcia przewodu doktorskiego będzie co najmniej jedna publikacja w czasopiśmie naukowym o zasięgu krajowym lub w recenzowanym sprawozdaniu z międzynarodowej konferencji naukowej.
Konkursy i stypendia
Zmiany wprowadzają też procedury konkursowe na wszystkie stanowiska na uczelniach. Mają też ułatwić sprowadzanie do Polski zagranicznych naukowców. Ograniczona będzie wieloetatowość. Drugi etat będzie możliwy jedynie po uzyskaniu zgody rektora. Nauczyciele akademiccy będą dodatkowo poddawani ocenie działalności naukowej, dydaktycznej i organizacyjnej.
Zmiany mają też dotyczyć samych studentów. Nowelizacja pozwoli na zwiększenie środków przeznaczonych na stypendia socjalne. Jednocześnie wprowadza się obowiązek płacenia za drugi kierunek studiów. Zwolnieni z opłat będą ci studenci, którzy na pierwszym kierunku uzyskali stypendium rektora za wyniki w nauce.
Część naukowców krytykuje nową ustawę. Zarzucają jej m.in. obniżenie standardów ścieżki naukowej i obawiają się pogorszenia jakości kształcenia studentów. Zwracają też uwagę, że potrzeby rynku nie powinny wpływać na program kształcenia uniwersyteckiego.
IAR, sm