Logo Polskiego Radia
POSŁUCHAJ
IAR
Tomasz Owsiński 04.06.2011

Wałęsa: bez tego zwycięstwa nie byłoby następnych

W Warszawie obchodzono dziś 22. rocznicę pierwszych po wojnie częściowo wolnych wyborów.
Premier Donald Tusk, prezydent Bronisław Komorowski z żoną Anną i  były prezydent Lech WałęsaPremier Donald Tusk, prezydent Bronisław Komorowski z żoną Anną i były prezydent Lech Wałęsa(fot. PAP/Radek Pietruszka)

4 czerwca 1989 roku zdecydowane zwycięstwo w nich odnieśli kandydaci Komitetu Obywatelskiego przy przewodniczącym "Solidarności" Lechu Wałęsie. Po raz pierwszy od 1945 wybrano wówczas Senat, tworząc dwuizbowe Zgromadzenie Narodowe.

Główne obchody tych wydarzeń odbywały się w stolicy z udziałem prezydenta.

Urczyste spotkanie z okazji Święta Wolności odbyło się w ogrodach Pałacu Prezydenckiego. Prezydent powitał zaproszonych gości, w tym byłego prezydenta Lecha Wałęsę i premiera Donalda Tuska.

Powiedział, że jego rząd ciągle zagospodarowuje polską wolność. Prezydent zachęcił wszystkich do aktywnego działania na rzecz wolności, którą czcimy w 22 rocznicę dnia triumfu z 1989 roku.

Lech Wałęsa powiedział, że niektórzy z tych, którzy przyczynili się do zwycięstwa, otrzymali za małe podziękowanie. Dodał, że nie przyznaje się do końca do daty 4 czerwca. Nie byłoby bowiem dalszych osiągnięć bez dalszej walki, prowadzonej po wyborach w 1989 roku. - Ja jedną ręką podpisywałem ustalenia, a drugą patrzyłem, co zrobić dalej, żeby dojść do zwycięstwa - powiedział były prezydent. Wspominając fakt, że niezależni kandydaci mieli wtedy tylko 35 procent mandatów w Sejmie, Wałęsa powiedział, że "nie może być trochę w ciąży i nie może być trochę demokracji".

Dodał, że gdyby nie było przyspieszenia, to zwolennicy "Solidarności" ponieśliby klęskę. Były prezydent oświadczył, że nie można było w tamtych czasach uzyskać więcej, niż uzyskano. Dodał, że przeciwna strona nie zgadzała się ze zwycięstwem.

Wałęsa powiedział, że Polacy nie potrafią cieszyć się z sukcesów. Trzeba się więc cieszyć z tego, że udało się pokojowo odzyskać wolną Polskę. - Co do tego niech nikt nie ma nigdzie wątpliwości - oświadczył Wałęsa. "Inaczej nie było możliwe". Były prezydent podkreślił, że trzeba to oddzielić od wykorzystania wolności.

Zagospodarowanie wolności do nas wszystkich zależy, od tego, jak wybieramy, jak głosujemy - powiedział Wałęsa. - Kto ma pretensje, niech zacznie od siebie - powiedział Wałęsa dodając, że w demokracji oprócz praw powinny być też obowiązki.

Odznaczenia i życzenia

Prezydent Bronisław Komorowski wręczył odznaczenie 28 założycielom i działaczom organizacji pozarządowych. Krzyże Komandorskie Orderu Odrodzenia Polski otrzymali: Halina Bortnowska, Izabela Dzieduszycka, Alfred Janowski, Irena Kornatowska, Janina Ochojska, Jerzy Owsiak, Anna Rajner, Maria Sielicka-Gracka i Zbigniew Wierzbicki.

Prezydent wręczył również Krzyże Oficerskie Orderu Odrodzenia Polski. Bronisław Komorowski powiedział, że wręczenie odznaczeń to szczególna chwila, a dla niego wielkie źródło wzruszenia. - Jesteście zbiorowym dorobkiem demokratycznej Polski - powiedział prezydent. - Zbiorowo wam wszystkim dziękujemy i prosimy o dalszą działalność. Jest mi miło, że w imieniu Polski mogę wyróżnić także osoby i instytucje, które w sposób mądry potrafiły zagospodarować wolność - mówił Bronisław Komorowski.

W imieniu odznaczonych podziękowała Janina Ochojska. Zebrani odśpiewali "Sto lat" prezydentowi, który obchodzi dziś urodziny. Bronisław Komorowski powiedział, że życzenia odnoszą się właściwie do Trzeciej Rzeczpospolitej. Dodał, że to najmilsze "Sto lat", jakie usłyszał w życiu.

Toast za wolność

Rano w warszawskiej Kordegardzie prezydent otworzył wystawę "Wolność ma głos". Ukazuje ona przemiany, które doprowadziły do Okrągłego Stołu i wyborów 4 czerwca, a także to, co działo się później. Można na niej zobaczyć między innymi fragment okrągłego stołu, przy którym odbywały się historyczne rozmowy, a także maszyny drukarskie, używane przez antykomunistyczne podziemie. Prezydent uruchomił jedną z nich.

Wystawa "Wolność ma głos" w warszawskiej Kordegardzie

Na Krakowskim Przedmieściu odbył się festyn Wyłącz system. Dla uczestników przewidziano pokazy filmów o walce z systemem komunistycznym, popularne w PRL-u zabawy dla dzieci i rozmowy o wolności.

Wieczorem w pobliżu dawnej kawiarni "Niespodzianka", siedziby sztabu wyborczego Komitetów Obywatelskich z 1989 roku, kilkadziesiąt osób wzniosło tradycyjny toast za wolność. Spotkanie zorganizowała Inicjatywa Razem '89 czyli społeczny ruch zawiązany dwa lata temu przez ponad sto organizacji, instytucji i firm, które spontanicznie włączyły się wtedy w 20. rocznicę demokratycznych przemian w Polsce

IAR, to