Logo Polskiego Radia
POSŁUCHAJ
IAR
Tomasz Owsiński 10.06.2011

Postawili pomnik faszyście. Mieszkańcy oburzeni

Radni 6-tysięcznego słowackiego miasteczka Rajec odsłonili pomnik Ferdynanda Durczańskiego - zbrodniarza wojennego, szefa MSW w profaszystowskim rządzie Jozefa Tiso.
Postawili pomnik faszyście. Mieszkańcy oburzeni(fot. wikipedia)
Posłuchaj
  • Pomnik dla słowackiego faszysty - korespondencja Andrzeja Niewiadowskiego (IAR)
Czytaj także

Radni 6-tysięcznego słowackiego miasteczka Rajec w województwie żylińskim odsłonili pomnik Ferdynanda Durczańskiego - zbrodniarza wojennego, szefa MSW w profaszystowskim rządzie prezydenta Jozefa Tiso (1939-1945). Słowacy nie posiadają się z oburzenia. Protestuje Związek Gmin Żydowskich na Słowacji.

2-metrowe popiersie Ferdynanda Durczańskiego, który urodził się w Rajcu, stanęło przed Miejskim Muzeum. Pomnik powstał z inicjatywy radnych, którym szefuje burmistrz Jan Rybaryk. Zdaniem burmistrza Durczański był politykiem o nieprzeciętnej osobowości. Twierdzi on, że trzykrotny minister państwa słowackiego ocalał Żydów przed deportacjami do obozów koncentracyjnych.

Przeciw decyzji radnych zaprotestowali nie tylko mieszkańcy miasteczka. Historyk Jan Hlavinka przypomiał, że Ferdynand Durczański był autorem ustaw, które pozwoliły odbierać majątki słowackim Żydom, a potem deportować mniejszość zydowską do obozów koncentracyjnych. Oburzenia nie kryje Związek Gmin Żydowskich na Słowacji. Rzecznik Związku Pavol Franko przypomniał, że "Durczański został uznany za zbrodniarza wojennego", a decyzja radnych "jest policzkiem wymierzonym słowackiej demokracji". Oni pogardzają demokratycznymi wartościami europejskiej wspólnoty - powiedział o decyzji radnych Pavol Franko.

Przed II wojną na Słowacji żyło około 95 tysięcy Żydów. Władze profaszystowskiej Słowacji odebrały majątek ponad dziesięcu tysiącom żydowskich przedsiębiorców o wartości 38 procent ówczesnego budżetu państwa. Do obozów koncentracyjnych deportowano co najmniej 75 tysięcy Żydów. Państwo płaciło III Rzeszy 500 marek za każdego obywatela żydowskiego wywiezionego do obozu. Była to tzw. opłata za przesiedlenie i naukę zawodu.

IAR, to