Według mediów, wizyta odbywa się właśnie teraz, bo premier Litwy nie skorzystał z zaproszenia Tuska na Euro 2012. Powodem miała być okoliczność, że tym czasie w Sejmie odbywało się decydujące głosowanie w sprawie strategicznych projektów energetycznych.
W trakcie wizyty zostaną poruszone tematy współpracy gospodarczej, wspólny interes Litwy i Polski w Unii Europejskiej oraz Partnerstwo Wschodnie.
Doradca premiera Litwy Virginijus Valentinaviczius poinformował we wtorek PAP, że Kubilius - podczas wizyty - będzie rozmawiał o współpracy gospodarczej obu krajów, głównie o kwestiach energetycznych, a także o przyłączeniu się Polski do projektu budowy siłowni atomowej na Litwie.
Odnosząc się do napięć w stosunkach polsko-litewskich, Kubilius we wtorkowym wywiadzie dla Litewskiego Radia, podkreślał, że jego stosunki z Tuskiem zawsze były dobre. Wyraził opinię, że spotkanie z szefem polskiego rządu "będzie dobrą okazją do nieformalnego omówienia ważnych kwestii". - Takie spotkania są naprawdę ważne w dążeniu między innymi do wyjaśnienia tego, co czasami wywołuje emocje i nieporozumienia - ocenił Kubilius.
Stosunki Polski i Litwy ostatnio znacznie się ochłodziły między innymi z powodu różnej oceny sytuacji mniejszości polskiej na Litwie. Litwa niejednokrotnie deklarowała potrzebę ocieplenia relacji obu państw. Były prezydent Valdas Adamkus uważa, że do tego potrzeba przywrócenia działalności Rady przy urzędach prezydenta Polski i Litwy, premierów i Zgromadzenia Parlamentarnego Polski i Litwy.
Niemożliwy reset?
W ubiegłym tygodniu szef MSZ Radosław Sikorski powiedział, że Polska jest w każdej chwili gotowa do nowego otwarcia w stosunkach z Litwą; częścią takiego "resetu" musi być jednak wypełnienie przez Litwę zapisów polsko-litewskiego traktatu o przyjaznych stosunkach - podkreślił.
Według ekspertów od polityki wschodniej w najbliższych miesiącach trudno wyobrazić sobie znaczne ocieplenie w relacjach polsko-litewskich. W ocenie Michała Dworczyka z Fundacji "Wolność i Demokracja" na brak przełomu we wzajemnych relacjach wpływ będzie miała kampania do jesiennych wyborów parlamentarnych na Litwie. - Niestety zwykle jest tak, że temat relacji polsko-litewskich, a w szczególności polskiej mniejszości jest wykorzystywany przez środowiska nacjonalistyczne na Litwie. Trudno będzie o nowe otwarcie, nie spodziewam się przełomu - podkreślił.
- Spotkań obustronnych jest bardzo dużo, natomiast trudno nie odnieść wrażenia, że służą obu stronom celom piarowskim, bo z poprzednich spotkań niewiele wynikło, nie zostały rozwiązane żadne problemy mniejszości polskiej na Litwie, wręcz sytuacja konsekwentnie się pogarsza - ocenił Dworczyk.
Również w ocenie analityka z PISM Kingi Dudzińskiej, będzie trudno o "pewny, pozytywny efekt" spotkania Tusk-Kubilius. - Dotychczas obie strony wyraźnie i mocno zaznaczały swoje pozycje, jeśli chodzi o relacje polsko-litewskie. Polska strona uwarunkowała poprawę relacji tym, na ile Litwa będzie realizować pozytywną politykę wobec polskiej mniejszości na Litwie, a Litwa przekonuje, że mniejszość Polska nie jest dyskryminowana. To jest główny problem - podkreśliła.
Gaz łupkowy i energia
Kolejne tematy rozmów premierów Polski i Litwy, to kwestie współpracy gospodarczej, m.in. energetyka oraz współpraca przy poszukiwaniu i eksploatacji gazu z łupków.
Na początku lipca wicepremier Waldemar Pawlak spotkał się w Warszawie z ministrem energetyki Litwy Arvydasem Sekmokasem, który zadeklarował, że Litwa jest zainteresowana rozwojem wspólnych relacji w różnych dziedzinach energetyki - wymienił w tym kontekście energię jądrową, gaz ziemny, a także ewentualną współpracę np. przy poszukiwaniu i eksploatacji gazu z łupków.
Sekmokas mówił też, że Litwa widzi wielką szansę na przyłączenie się do europejskiego systemu gazociągów za pomocą powstającego gazowego interkonektora z Polską - a takie stanowisko jest zgodne z punktem widzenia Komisji Europejskiej. Operatorzy gazociągów z Litwy i Polski - spółki Lietuvos Dujos i Gaz-System - podpisały już umowę na sporządzenie studium wykonalności gazociągu, które powinno być gotowe w pierwszym kwartale 2013 r.
Premierzy Polski i Litwy będą też rozmawiać o energii atomowej. Litwa zamierza wybudować siłownię w miejscowości Visaginas na północy kraju, w miejscu zamkniętej Ignalińskiej Elektrowni Atomowej. W wywiadzie dla Litewskiego Radia, Kubilius przypomniał raz jeszcze, że "projekt budowy siłowni atomowej Visaginas pozostaje dla Polski otwarty, otwarty dla polskich spółek energetycznych".
IAR/PAP/agkm
Zobacz galerię: DZIEŃ NA ZDJĘCIACH >>>