Logo Polskiego Radia
POSŁUCHAJ
IAR / PAP
Klaudia Hatała 04.11.2013

Śledztwo ws. prokuratorów w Smoleńsku umorzone. "Zarzut niezasadny"

Śledztwo zostało wszczęte w listopadzie 2012 roku. Doniesienie w tej sprawie złożył pełnomocnik Jarosława Kaczyńskiego, mec. Piotr Pszczółkowski.

Wojskowa Prokuratura Okręgowa w Poznaniu umorzyła śledztwo w sprawie niedopełnienia obowiązków przez polskich prokuratorów wojskowych w Smoleńsku w 2010 roku - poinformował rzecznik prokuratury ppłk Sławomir Schewe. Jak poinformował ppłk Schewe, śledztwo umorzono wobec stwierdzenia, że czynu nie popełniono.

Według składającego zawiadomienie mec. Piotra Pszczółkowskiego, wojskowi prokuratorzy, którzy brali udział w czynnościach po katastrofie smoleńskiej na terenie Federacji Rosyjskiej, mieli nie dopełnić obowiązków, gdyż nie wnioskowali o udział i nie brali udziału w sekcjach zwłok, a także nie przeprowadzili tych sekcji także po przetransportowaniu ciał ofiar do Polski.

"Zarzut niezasadny"

Rzecznik prokuratury wojskowej poinformował, że zawarty w doniesieniu zarzut niedopełnienia obowiązków przez polskich prokuratorów wojskowych uznać należy za niezasadny. Jak podał, 11 kwietnia 2010 roku do Moskwy w celu uczestniczenia w sekcjach zwłok i czynnościach identyfikacyjnych przybyło dwóch prokuratorów, a dwa dni później dołączył do nich kolejny.

- Po przybyciu (...) do Instytutu Medycyny Sądowej w Moskwie polscy prokuratorzy oraz inni specjaliści zostali powiadomieni przez stronę rosyjską o zakończeniu wykonywania sekcji zwłok ofiar katastrofy. W okresie późniejszym nie uzyskali informacji od strony rosyjskiej o wykonywaniu kolejnych sekcji zwłok - powiedział Schewe. Natomiast - jak dodał - uczestniczyli w innych czynnościach identyfikacyjnych.

Jak dodał, podstawę do uczestniczenia przez polskich prokuratorów i specjalistów w sekcjach zwłok stanowił wniosek z 10 kwietnia 2010 roku o udzielenie pomocy prawnej skierowany do Federacji Rosyjskiej. Wystąpiono w nim m.in. o przeprowadzenie oględzin zwłok oraz o wyrażenie zgody na dopuszczenie do udziału w tych czynnościach polskich prokuratorów, specjalistów i biegłych. Wniosek został przekazany stronie rosyjskiej dzień później.

"Nie ma nakazu ponownej sekcji zwłok"

- Odnośnie przeprowadzenia ponownych sekcji zwłok ofiar katastrofy po przewiezieniu ciał do Polski stwierdzić należy, że żaden przepis polskiego kodeksu postępowania karnego, regulaminu prokuratury lub innych aktów prawnych nie nakazuje przeprowadzenia ponownej sekcji zwłok, a więc nie ma podstawy prawnej nakazującej podjęcie tego rodzaju czynności - podał Schewe. Jak dodał, przeprowadzenie takich czynności mogłoby mieć sens jedynie w przypadku zastrzeżeń do merytoryczności przeprowadzenia sekcji przez stronę rosyjską.

- W chwili przewiezienia zwłok ofiar katastrofy do Polski taka podstawa nie istniała. Wątpliwości co do prawidłowości sekcji zaczęły się pojawiać w okresie późniejszym, dopiero po uzyskaniu przez polską prokuraturę i przetłumaczeniu na język polski rosyjskich materiałów procesowych, oraz po analizie tych materiałów przez prokuratorów i zapoznaniu się z nimi przez rodziny ofiar - poinformował.

"Zasada dobrej wiary"

- Nastąpiło to jesienią 2010 roku, a więc nie było już możliwości przeprowadzenia sekcji zwłok, lecz należało rozważyć jedynie przeprowadzenie ekshumacji. Należy też nadmienić, że w ramach prawnej międzynarodowej współpracy pomiędzy organami różnych państw istnieje zasada dobrej wiary. Przyjmuje się przy tym, że czynności zostaną wykonane w sposób należyty i tak też należało traktować czynności wykonywane przez stronę rosyjską bezpośrednio po ich realizacji - dodał rzecznik.

Poinformował, że do prowadzenia śledztwa delegowano prokuratora z prokuratury powszechnej. W toku śledztwa przesłuchano w charakterze świadków ponad 20 osób, zapoznano się też z liczącymi około 500 tomów aktami jawnymi i niejawnymi śledztwa Wojskowej Prokuratury Okręgowej w Warszawie, dotyczącymi katastrofy smoleńskiej.

"Działanie na szkodę polskiego śledztwa"

W poniedziałkowym oświadczeniu Pszczółkowski przypomniał, że prokurator ma kodeksowy obowiązek dokonania oględzin i uczestnictwa przy otwarciu zwłok, jeżeli zachodzi podejrzenie przestępnego spowodowania śmierci.

"Nieprzeprowadzenie, w powyższej sytuacji, przez polską prokuraturę własnych sekcji i oględzin zwłok, po sprowadzeniu ciał ofiar katastrofy do Polski, może być kwalifikowane nie tylko jako karalne niedopełnienie obowiązków, ale także rozważane jako działanie na szkodę polskiego śledztwa" - uważa Pszczółkowski.

Za niedopełnienie obowiązków przez funkcjonariusza publicznego grozi kara do trzech lat więzienia.

Przedłużone śledztwo smoleńskie

Tymczasem Andrzej Seremet poinformował w październiku, że śledztwo smoleńskie zostało przedłużone do 10 kwietnia 2014 roku. Podkreślił, że prokuratorzy chcą, by materiał ze śledztwa był na tyle rzetelny, by w razie poddania go kontroli sądowej nie było powodów do krytyki.
Do końca roku oczekiwane są dwie bardzo ważne dla śledztwa opinie: pierwsza fizykochemiczna z badań próbek z foteli tupolewa i druga ekspertów mechanoskopii i metaloznawstwa, którzy stwierdzą, czy znalezione na brzozie fragmenty pochodzą z Tu-154M. - Pierwsze badanie w razie negatywnych wniosków pozwoli zamknąć dowodowo wątek wybuchu, a drugie ostatecznie przesądzi, czy samolot uderzył w brzozę, czy nie - wyjaśnił Seremet.

Zobacz specjalny serwis poświęcony katastrofie smoleńskiej >>>

Dwie hipotezy

Seremet powiedział, że jeśli chodzi o przyczyny katastrofy smoleńskiej dziś mamy dwie dominujące hipotezy: zamach i inne przyczyny. - Hipoteza zamachowa w materiałach śledztwa z biegiem czasu zdecydowanie maleje. Podkreślam: dotąd prokuratorzy nie znaleźli niczego, co mogłoby ją potwierdzić - poinformował.

10 kwietnia 2010 roku o godz. 8.41 pod Smoleńskiem rozbił się samolot Tu-154M, którym polska delegacja udawała się do Katynia na uroczystości związane z 70. rocznicą zamordowania tam polskich oficerów przez radzieckie NKWD. W katastrofie, do której doszło w pobliżu lotniska Smoleńsk-Północny zginęło 96 osób, w tym prezydent RP Lech Kaczyński i jego małżonka Maria.

Zobacz galerię Dzień na Zdjęciach>>>

IAR,PAP,kh