Jak mówi wiceprezes Nafthazu Aleksandr Tadiczuk, w ciągu dwóch miesięcy Ukraina chciałaby mieć możliwość zakupu z tzw. rewersu 18-20 mld m3 gazu. Sytuacja wyglądałaby więc w następujący sposób. Spółka z Unii Europejskiej kupowałby surowiec w Rosji. Jednak nie odbierałaby go. Wcześniej zrobiliby to Ukraińcy, płacąc europejskiemu odbiorcy za gaz i dodatkowo prowizję.
Na rewersie zarabia Ukraina, pośrednik, traci - Rosja
Byłoby to na pewno opłacalne dla Ukraińców, którzy kupowaliby gaz najpewniej po cenach niższych niż bezpośrednio w Rosji (ceny bezpośrednich dostaw surowca z Rosji są wyższe o 100 dolarów za 1000 m3 niż średnia w krajach Unii). Zarabiałby też pośrednik. Traciłaby Rosja, która nie tylko sprzedawałaby gaz po niższych cenach, ale zmniejszała także wpływy na Ukrainie.
W rewersie byłby gaz rosyjski
Jednak rozwiązanie z wykorzystaniem rewersu ma poważną rysę. Nadal w grę wchodzi gaz z Rosji. Już teraz Moskwa bardzo krytykuje to rozwiązanie. Co więcej pojawiają się groźby podwyżek cen surowca, dla tych odbiorców, którzy odsprzedawaliby gaz Ukrainie.
Niezależny interkonektor lepszy od rewersu
Co innego w przypadku budowy niezależnego od Rosji interkonektora. Gaz płynąłby z zachodu na wschód. Podatność tego rozwiązania na rosyjską presję byłaby znikoma, nawet wówczas, gdyby w rurze był rosyjski gaz. Mógłby on pochodzić np. z gazociągu Nord Stream.
Interkonektor to zła wiadomość dla Gazpromu
Dla Rosji budowa i uruchomienie interkonektora o dużej przepustowości byłoby fatalną informacją. Obecny dyktat gazowy Rosji na Ukrainie wynika bowiem z braku alternatywy. Ukraina jeśli chce mieć gaz musi płacić dyktowane przez Rosjan ceny. Jednak uruchomienie interkonektora znacząco wzmocniłoby pozycję negocjacyjną Kijowa wobec Moskwy. Nie jest przypadkiem, że nasz PGNiG zaczął za rosyjski gaz płacić mniej, gdy okazało się, że budowa terminala gazowego w Świnoujściu to nie mrzonka.
Polska zapłaciłaby za interkonektor mniejszymi obniżkami za gaz, zagrożeniem tranzytu paliwa
Czym ewentualna budowa połączenia gazowego z Ukraina groziłaby Polsce? Po pierwsze należałoby się spodziewać usztywnienia stanowiska Gazpromu. PGNiG nie mógłby liczyć także na obniżki cen surowca, choć z pewnością mógłby próbować je wywalczyć na drodze procesowej.
Jeśliby okazało się, że wraz z budową interkonektora uruchomiony zostałby gazociąg South Stream karą mogłoby być zmniejszenie tranzytu rosyjskiego gazu poprzez Polskę. Być może spadłby on nawet do minimalnej wielkości. W końcu jak uczy nieodległa historia w każdej chwili rurociąg przesyłający gaz może doznać awarii i być "nienaprawialny". Taką historię przerabiał Orlen w rafinerii Możejki.
Dariusz Malinowski