Polski Instytut Ekonomiczny zapytał ekspertów, jak wg nich będzie wyglądać polska gospodarka w latach 30-tych XXI wieku w sześciu obszarach: kapitał ludzki, cyfryzacja, transport, energia, środowisko, bezpieczeństwo narodowe. Pierwszą edycję "Foresight Polska 2035" zaprezentowano pod koniec 2019 r. Ponieważ jednak pandemia zweryfikowała postawy ekspertów, badanie powtórzono pod koniec 2020 r.
Nowy nabór w programie "Stop smog". Sprawdź szczegóły
Transformacja energetyki wyzwaniem strategicznym
W nowej edycji badania największe zmiany w ocenach ekspertów nastąpiły w obszarze energii i ochrony środowiska. Zdecydowana większość (95 proc.) ankietowanych ekspertów uznała, że z punktu widzenia rozwoju społeczno-gospodarczego Polski kluczowe jest zwiększenie udziału odnawialnych źródeł energii w zużyciu energii finalnej do 30 proc. z obecnych 11 proc.
88 proc. pytanych za priorytet uważa eliminację spalania paliw stałych, a 83 proc. jako bardzo istotne postrzega zmniejszenie emisji gazów cieplarnianych do poziomu średniej UE. W opinii ankietowanych, pandemia COVID-19 wpłynie na przyspieszenie realizacji tych zjawisk. Wzrósł (z 49 proc. do 55 proc.) odsetek twierdzących, że budowa elektrowni jądrowej ma duże znaczenia dla rozwoju społeczno-gospodarczego kraju.
Zdecydowana większość ekspertów jest zdania, że pandemia COVID-19 wpłynie na przyspieszenie rozwoju technologii informacyjnych i komunikacyjnych, które przyczynią się do ograniczenia szarej strefy. Nieco mniej niż połowa uważa, że pandemia wpłynie na przyspieszenie udziału wyrobów wysokiej techniki w polskim eksporcie do poziomu przekraczającego unijną średnią. 29 proc. wskazuje na neutralność oddziaływania pandemii w tej kwestii, zaś 26 proc. jest przekonanych, że w wyniku pandemii proces się opóźni.
Pandemia a zmiany gospodarcze
Jak podkreśliła kierownik zespołu foresightu gospodarczego PIE Katarzyna Dębkowska, ankietowani eksperci dostrzegają wpływ pandemii na krajobraz społeczno-gospodarczy.
- Znacznie większe znaczenie niż jeszcze rok temu przypisywane jest nie tylko kwestiom związanym z energią i ochroną środowiska, ale także tym dotyczącym cyfryzacji i cyberbezpieczeństwa. Przewidywane jest przyspieszenie rozwoju technologii informacyjnych i komunikacyjnych pozwalających ograniczyć zjawisko szarej strefy. Również wykorzystanie bezzałogowych statków powietrznych ma ulec znacznemu zwiększeniu - skomentowała.
Zastrzegła, że postrzeganie poszczególnych zjawisk jako pożądanych nie zawsze wiąże się z prawdopodobieństwem ich wystąpienia.
- O ile osiągnięcie 30 proc. poziomu odnawialnych źródeł energii w zużyciu energii finalnej w 2030 r. za potrzebne uważa aż 95 proc. ekspertów, to za prawdopodobne już tylko 67 proc. – wskazała.
Ponadto, badani twierdzą, że pandemia koronawirusa przyspieszy osiągnięcie średniej unijnej siły nabywczej wynagrodzeń w Polsce. Takiego zdania jest 66 proc. ekspertów. Jednocześnie, niemal co trzeci (29 proc.) twierdzi, że w wyniku pandemii proces konwergencji w tym obszarze się opóźni. Wg połowy badanych, siła nabywcza wynagrodzeń w Polsce dorówna średniej UE najwcześniej w 2037 r.
W przypadku wpływu pandemii COVID-19 na szybkość upowszechnienia się pojazdów o napędzie alternatywnym, eksperci nie mieli jednolitego stanowiska. 38 proc. uznało, że pandemia nie wpłynie na wzrost udziału takich pojazdów w transporcie drogowym, zaś zdaniem 36 proc. przyspieszy ten wzrost. Z kolei 26 proc. pytanych twierdzi, że pandemia ten proces opóźni.
PolskieRadio24.pl, PAP, PIE, md