Dwójka
Paweł Kurek
02.09.2014
Listy do przyjaciół i wrogów
Pierwszy tom korespondencji Stanisława Ignacego Witkiewicza z rodziną, przyjaciółmi, znajomymi oraz tzw. wrogami obejmuje m.in. dziecięce dopiski do listów Stanisława Witkiewicza ojca, listy do Bronisława Malinowskiego, do matki - Marii Witkiewiczowej, do Ireny Solskiej, Stefana Żeromskiego, Kornela Makuszyńskiego, Jarosława Iwaszkiewicza i wielu innych.
Witkacy, "Portret Neny Stachurskiej", kwiecień 1929Muzeum Pomorza Środkowego w Słupsku (MPŚ-M/1148)
Posłuchaj
-
St.I. Witkiewicz, "Listy do przyjaciół i wrogów", czyta Jarosław Gajewski - fragm. 1.
-
St.I. Witkiewicz, "Listy do przyjaciół i wrogów", czyta Jarosław Gajewski - fragm. 2.
-
St.I. Witkiewicz, "Listy do przyjaciół i wrogów", czyta Jarosław Gajewski - fragm. 3.
-
St.I. Witkiewicz, "Listy do przyjaciół i wrogów", czyta Jarosław Gajewski - fragm. 4.
-
St.I. Witkiewicz, "Listy do przyjaciół i wrogów", czyta Jarosław Gajewski - fragm. 5.
Czytaj także
W korespondencji tej można wydzielić trzy okresy. Pierwszy okres obejmuje listy powstałe od dzieciństwa do 21 lutego 1914, tj. daty samobójczej śmierci narzeczonej Stanisława Ignacego, Jadwigi Janczewskiej. Drugi - listy z podróży do tropików, pisane przez Witkacego będącego na granicy życia i śmierci w związku z bólem po śmierci narzeczonej. Trzeci okres to lata 1918-1926, gdy Witkacy – odmieniony doświadczeniem okropności wojny i rewolucji w Rosji – wraca do kraju i rozpoczyna intensywną twórczość malarską, literacką i teoretyczną.
Chronologiczny układ listów pozwala prześledzić ewolucję kształtowania się jego osobowości - od kilkuletniego Stasia z listów do babci, z charakterystycznym dla dziecka stylem i ortografią ("Kochana Babciu widzialem Panią Helene i pszywiozła mi małpe królika"), przez artystę na progu dorosłości, piszącego do przyjaciółki, Heleny Czerwijowskiej: "[…] ze mną coś się dzieje zawiłego i ciemnego w ukrytym zakamarku", aż do Witkacego-dramaturga, który przeżywa pierwsze sukcesy i porażki swoich sztuk w teatrze. (mat. wydawnictwa PIW)