Z badań instytutu Millward Brown wynika, że 90 proc. Polaków pokrywa bieżące wydatki z comiesięcznych pensji. Okazuje się, że żyjemy od wypłaty do wypłaty. Co oznacza, że znalezienie w budżecie domowym dodatkowych środków na inwestowanie czy oszczędzanie na przyszłość jest praktycznie niemożliwe.
Znać się na finansach? – a po co?
Brak chęci poznawania zasad rządzących finansami potwierdzają dane Fundacji Kronenberga przy Citi Handlowy.
– Aż 2/3 z nas ma świadomość swojej niewielkiej wiedzy o finansach, natomiast uważamy, że ta wiedza, znajomość finansów, do niczego w praktyce nie jest nam przydatna. To oczywiście rodzi bardzo negatywne konsekwencje – wyjaśnia Norbert Konarzewski, dyrektor programowy Fundacji.
A te konsekwencje mogą być rzeczywiście bardzo dotkliwe.
– Choćby w sytuacji, gdy nagle tracimy pracę, nie mamy rezerw finansowych, a mamy stałe zobowiązania, które musimy spłacać. I wtedy rzeczywiście brak umiejętności przewidywania takich zdarzeń, które mogą wystąpić, które mogą mieć bardzo istotny wpływ na nasz budżet, jest najczęściej bolesna, jeśli już te negatywne zdarzenia wystąpią – dodaje Przemysław Ruchlicki, ekspert Krajowej Izby Gospodarczej.
Jednak warto znać ekonomię
Dlatego tak ważna jest podstawowa wiedza o ekonomii i gospodarce.
– Ta wiedza jest nam potrzebna zarówno po to, żeby wiedzieć jak ten rynek finansowy jest skonstruowany, ale też do kształtowania pewnych postaw, dotyczących przede wszystkim systematyczności w oszczędzaniu, planowaniu naszych działań, w szczególności tam, gdzie idą za tym pieniądze – podkreśla Norbert Konarzewski.
Naukę warto więc zacząć już od najmłodszych lat. I teoretycznie tak się dzieje, w praktyce bywa jednak z tym różnie.
– W prawie 80 proc. polskich domów wiele się o tym mówi. Jednak dużo mniejszy odsetek ankietowanych uczy swoje dzieci w praktyce wartości pieniądza – zauważa Halina Kochalska, ekspert BIG InfoMonitor.
Świadomość się opłaca
Co zatem warto wiedzieć o ekonomii i gospodarce, żeby dobrze zaplanować swoje życie?
– Dobrze jest wiedzieć, dlaczego muszę płacić podatki, co z tego będę mieć, że każda obietnica generuje jakieś koszty, a efekty gospodarcze nie pojawiają się od razu. To jest bardzo dobrze widoczne przy stopach procentowych. Wszyscy się zachwycają, że one spadają albo rosną, a tak naprawdę nie rozumieją, że skutki ekonomiczne powstają rok, półtora roku później. I tak samo jest z podwyżką lub obniżką podatku. To wszystko zawiera się w jakiś naturalnych cyklach, które nie trwają dzień, dwa, miesiąc tylko najczęściej kilka lat – tłumaczy Przemysław Ruchlicki z KIG.
Edukacja permanentna
I co ważne, uczyć się ekonomii powinniśmy cały czas.
– Musimy znać podstawowe prawa, jakimi rządzi się ekonomia, i to też jest bardzo podchwytliwe zadanie, ponieważ te prawa się zmieniają, gospodarka cały czas się zmienia. Z ekonomią, tak jak z każdą inna nauką – to jest nauka nieustanna, i warto od najmłodszych lat aż do śmierci analizować, liczyć, bo może się okazać, że jeśli zaczniemy odpowiednio wcześnie, to będzie nas stać na emeryturę pod palmami – namawia ekspert z KIG.
A może się też okazać, że sobie taką emeryturę wypracujemy rozpoczynając oszczędzanie od 60. roku życia. Ale to też trzeba wiedzieć i przewidzieć…
Elżbieta Szczerbak, mb