Filozofowanie z dzieckiem. Rozmowy w audycji dla rodziców

O tym w "Strefie Rodzica" rozmawialiśmy z Krystianem Karczem, nauczycielem etyki i filozofii oraz prowadzącym fanpage "Uczę filozofować" i Łukaszem Krzywoniem, autorem książki "Filozofuj z dziećmi". 

Można powiedzieć, że filozofia to rozmowa oraz współpraca w dążeniu do znalezienia odpowiedzi na pytania.  Tak więc im więcej osób przyłącza się do dyskusji, tym poznajemy więcej opinii i przemyśleń na dany temat. Pytania filozoficzne to takie, których celem jest zgłębienie rzeczywistości i zrozumienie świata. Często odnoszą się do znaczących dylematów, jak np. czy korzystanie z usług surogatki jest dobre, czy złe? – Wiele spraw nad którymi co dzień się borykamy, podejmuje je filozofia. To są właśnie bardzo często takie problemy, które wszystko przełamują, burzą porządek społeczny. – skomentował Krystian Karcz. 

Z racji tego, że dzieci zadają dużo pytań i są ciekawe świata, filozofowanie z nimi jest łatwiejsze niż mogłoby się wydawać. Istotne natomiast jest, aby wspierać dociekliwość dziecka i zadbać o to, aby jej nie straciło. Co rodzice mogą zrobić to m.in. rozmawiać z dziećmi, odpowiadać na ich pytania, ale też samemu je zadawać. Aby dyskusja mogła się rozwijać, korzystne jest wykorzystanie tzw. pytań pomocniczych, np. "Co miałeś na myśli, gdy powiedziałeś, że…". Niemniej jednak, próbując rozpocząć z dzieckiem rozmowę filozoficzną, rodzice mogą zadawać pytania zbyt trudne.  – Żeby zaczepić dzieci filozoficznie, czasem trzeba troszeczkę prostszych pytań. Peter Worley nazywa to „pytania gramatycznie zamknięte, a koncepcyjnie otwarte” – dodał Łukasz Krzywoń. Przykładem jest dylemat, czy można wejść dwa razy do tej samej rzeki. Pytanie to jest zamknięte gramatycznie, ponieważ odpowiada się na nie twierdząco bądź nie, natomiast otwarte koncepcyjnie, gdyż w dalszej części rozmowy pytamy, dlaczego dana osoba tak myśli.

Dzieci uczą się, jak argumentować swoje myśli już w przedszkolu. Jeśli chodzi o rozwijanie filozofii w szkołach, na etapie edukacji wczesnoszkolnej wiele zależy od nauczyciela i tego, jak prowadzone są zajęcia. W momencie, gdy z dziećmi są rozmawia, mają one możliwość podejmowania wspólnych decyzji i dyskusji, umiejętność komunikowania się będzie rozwijana. W starszych klasach nierzadko brakuje czasu, aby dać uczniom przestrzeń na poparcie swojej wypowiedzi odpowiednimi argumentami. Niemniej jednak, elementy filozofii można włączyć w lekcje religii, języka polskiego czy wiedzy o społeczeństwie i zapytać np. czym jest demokracja.

Filozofię możemy traktować jako narzędzie, dzięki któremu jesteśmy w stanie lepiej poznać świat, ludzi i siebie samego. Inspiracji filozoficznych można szukać także w wielu książkach, np. "Filozofuj z dziećmi". Dzięki niej osoby dorosłe poznają metody i scenariusze na to, jak prowadzić rozmowę z dziećmi na takie tematy. 
Więcej w załączonej audycji.

---> SŁUCHAJ POLSKIEGO RADIA DZIECIOM <---

Audycja: Strefa rodzica
Prowadziła: Marcin Perfuński
Gość: Krystian Karcz, Łukasz Krzywoń
Data emisji: 10.05.2021
Godzina emisji: 21.00.

Strefa rodzica w Polskim Radiu Dzieciom od poniedziałku do piątku od 21.00 do 23.00.

Polskie Radio Dzieciom to radio dla dzieci i rodziców. Każdego tygodnia stacja emituje ponad 130 premierowych audycji w tym m.in. audycje edukacyjne, podróżnicze, kulturalne i rozrywkowe oraz bajki, słuchowiska i podcasty. W audycjach usłyszeć można znane i lubiane piosenki dla dzieci. Dziennikarze Polskiego Radia Dzieciom za pośrednictwem mediów społecznościowych angażują słuchaczy do aktywnego udziału w audycjach oraz zachęcają do wspólnej zabawy w licznych konkursach i zagadkach udostępnianych w formie kolorowych grafik.

Wszystkie audycje Polskiego Radia Dzieciom są źródłem wszechstronnej wiedzy, rozwijają w dzieciach wrażliwość na dźwięki i są bezpieczne – chronią najmłodszych przed niechcianymi bodźcami i informacjami, ponieważ stacja nie emituje żadnych reklam! 

Więcej aktywności stacji można znaleźć na profilu Polskiego Radia Dzieciom w mediach społecznościowych.