Nowy cykl: "Poczet – odnowa: od Leszka do Leszka"
August III był synem Augusta II Mocnego. Po śmierci ojca, w 1733 roku, przegrał rywalizację ze Stanisławem Leszczyńskim o koronę polską. Jednak po zbrojnej interwencji Rosji, elekcję powtórzono i to właśnie on został wybrany. Mimo iż wcześniej Moskwa, Prusy i Austria zawarły układ wykluczający Sasa z sukcesji w Polsce. Królestwo miało zatem dwóch władców: Augusta III i Stanisława Leszczyńskiego przez następne dwa lata, do abdykacji tego drugiego.
41:33 Iedynka-26-04-2021-historia-żywa.mp3 August III i Stanisław Konarski (Historia żywa/Jedynka)
August II Mocny i Stanisław Leszczyński – "dzieje agonii"
Jaka była pozycja Augusta III w Rzeczypospolitej, monarchy wyniesionego na tron polski w bezprawnej elekcji przez obce państwa, koronowanego w obecności niewielkiej grupy senatorów w Krakowie, ponieważ z powodu małej frekwencji posłów nie mógł odbyć się Sejm Koronacyjny? Na kim się opierał w Rzeczypospolitej, z kim mu było i komu z nim było nie po drodze czy działał na rzecz państwa polskiego, czy dbał tylko o interesy Saksonii i dlaczego w polityce międzynarodowej postawił na silny sojusz z Rosją, a walczył z Prusami?
Czy podczas 27-letniego panowania rzeczywiście zasłużył na miano jednego z niewielu władców Polski, który cieszył się wyjątkowo złą sławą u potomnych - nieudacznika pozbawionego wszelkich zalet i przymiotów?
Czytaj także:
A ile można i trzeba było zrobić dla Królestwa pokazał niemalże jego równolatek - Stanisław Konarski, który przyczynił się do modernizacji polskiej oświaty w XVIII wieku, stworzył Collegium Nobilium - szkołę szlachetnych duchem i odważnych mądrością, co miało wpływ na powołanie Komisji Edukacji Narodowej przez króla Stanisława Augusta Poniatowskiego na Sejmie Rozbiorowym w 1773 roku - pierwszej instytucji o charakterze współczesnego ministerstwa oświaty.
Był też krytykiem demokracji szlacheckiej. Liberum veto uważał za tyranię jednostki nad większością. Swoje przemyślenia o ustroju Królestwa ujął w dziele "O skutecznym rad sposobie", które stało się inspiracją dla późniejszych twórców Konstytucji 3 Maja.
***
Tytuł audycji: Historia żywa
Prowadzi: Dorota Truszczak
Gość: prof. Andrzej Nowak (historyk, publicysta, nauczyciel akademicki, sowietolog, autor "Dziejów Polski")
Data emisji: 26.04.2021
Godzina emisji: 23.10
ag