45:25 2021_05_10 23_07_35_PR1_Historia_Zywa.mp3 Kościuszko, Bonaparte, Poniatowski. Trzej wodzowie na pomoc Polsce? (Historia żywa/Jedynka)
Tadeusz Kościuszko - rocznik 1746 - bohater dwóch kontynentów, uczestnik wojny, która przyniosła wolność Amerykanom walczącym z Brytyjczykami. W swojej ojczyźnie obrońca Konstytucji 3 maja, niepodległości i suwerenności Rzeczpospolitej w wojnie polsko-rosyjskiej 1792 roku, przywódca insurekcji 1794 roku, reformator armii polskiej. Po III rozbiorze Polski emigrant w Szwajcarii. Napoleon nazwał go "bohaterem północy".
Dlaczego Kościuszko był przeciwnikiem wiązania sprawy odzyskania niepodległości przez Polskę z Bonapartem i nie ufał mu, choć spotykał się z nim w 1799 roku, kiedy Napoleon przejmował władzę we Francji w wojskowym zamachu stanu? W 1815 roku o względy Kościuszki zabiegał bezskutecznie także car Aleksander I. Po klęsce kampanii napoleońskiej szukał w naczelniku sprzymierzeńca przy powołaniu marionetkowego Królestwa Polskiego.
Nowy cykl: "Poczet – odnowa: od Leszka do Leszka"
Napoleon - rocznik 1769 - to dla jednych genialny żołnierz, bojownik o wolność uciskanych narodów, spadkobierca rewolucji francuskiej, który walczył o wprowadzenie jej idei w życie i został obalony przez jej przeciwników, a dla drugich - Bóg wojny, dyktator i despota, który przez całą Europę niósł rewolucję na sztandarach i jednocześnie tłumił zrywy wolnościowe narodów podbitych. Od 1804 roku swoimi działaniami spowodował upadek blisko 300 niezależnych organizacji państwowych.
Czytaj także:
Książę Józef Poniatowski - rocznik 1763 - widział w Napoleonie męża opatrznościowego, który pokona naszych zaborców i przywróci wolną Polskę. Poniatowski, jako naczelny wódz Księstwa Warszawskiego, rozszerzył dwukrotnie granice Księstwa utworzonego w 1807 roku przez - wtedy już cesarza - Napoleona, odnoszącego spektakularne zwycięstwa na europejskich frontach.
Bonaparte stworzył potężne cesarstwo w Europie. Nie na długo. Jego kres rozpoczął odwrót spod Moskwy po nieudanej wyprawie na Rosję. Dalej była klęska w tzw. bitwie narodów pod Lipskiem w 1813 roku, gdzie zginął książę Józef Poniatowski, który był wierny cesarzowi do końca, mimo odnoszonych przez Bonapartego klęsk.
Czy książę Józef mógł zostać królem, gdyby historia potoczyła się inaczej i spełniłoby się marzenie o odrodzeniu Rzeczpospolitej, które nadal nosił w sercu również, sędziwy już wtedy, Tadeusz Kościuszko? Skoro tak się nie stało, jaki był wpływ Kościuszki, Napoleona i Poniatowskiego na dalsze losy Polski? Dlaczego trwa ich legenda?
Zapraszamy do wysłuchania całej audycji.
***
Tytuł audycji: Historia żywa
Prowadzi: Dorota Truszczak
Gość: prof. Andrzej Nowak (historyk, publicysta, nauczyciel akademicki, sowietolog, autor "Dziejów Polski")
Data emisji: 10.05.2021
Godzina emisji: 23.05
kk