Liczba ofiar i rozmiar represji
Blisko 40 tysięcy zesłanych na katorgę lub osiedlenie przymusowe w głębi Rosji, prawie 60 procent z guberni litewsko-białoruskich, ponad 35 procent z Królestwa Polskiego, konfiskata około 3 500 majątków ziemskich, zakaz kupowania ziemi oraz zakaz zajmowania średnich i wyższych stanowisk przez osoby pochodzenia polskiego, podatek-haracz od dochodu z majątków ziemskich i od wartości posiadanych domów w miastach, zakaz używania języka polskiego w szkołach, miejscach publicznych, urzędach, odebranie Litwinom alfabetu łacińskiego i narzucenie rosyjskiej cyrylicy, zakaz wydawania pism edukacyjnych i religijnych po ukraińsku, siłowa likwidacja kościoła unickiego, zamknięcie wielu klasztorów i kościołów katolickich, przerabianie ich na cerkwie, a nawet próba wprowadzenia języka rosyjskiego do liturgii katolickiej, aresztowanie blisko półtora tysiąca księży i zsyłka setek duchownych na Syberię - to tylko niektóre przykłady represji wobec uczestników powstania styczniowego.
- Pomimo upływu czasu, to ogólne sformułowanie, represje czy pojęcie wyjątkowa skala, dotyczy setek tysięcy konkretnych ludzi, którzy cierpieli, ginęli i mieli złamane życie - mówi na antenie Programu 1 Polskiego Radia prof. Andrzej Nowak, sowietolog, autor "Dziejów Polski". - Liczba 40 tysięcy osób zesłanych na Syberię czy deportowanych na osiedlenie, już nie wróciła do oddalonego o kilkanaście tysięcy kilometrów miejsca swojego zamieszkania - opowiada historyk.
40:34 2023_02_20 21_07_15_PR1_Historia_Zywa.mp3 Rusyfikacja i represje w Królestwie Polskim po powstaniu styczniowym (Historia żywa/Jedynka)
Liczba ofiar i rozmiar represji realizowanych w imieniu cara Aleksandra przez jego urzędników, m.in. Michaiła Murawjowa były wyjątkowo duże w historii Polski pod zaborami i w dziejach Europy drugiej połowy XIX wieku.
Jaki miały wpływ w kolejnych latach na postrzeganie niepodległości przez mieszkańców ziem Rzeczpospolitej pozostających pod panowaniem Moskwy? Jak wielu z nich można nazwać spadkobiercami idei Aleksandra Wielopolskiego, czyli opowiadającymi się za polityką ugodową i współpracą z Rosja, która modernizowała się i reformowała po wojnie krymskiej? Jak przejawiał się ten minimalizm pozytywistów? O tym w audycji.
Czytaj także:
***
Gość: prof. Andrzej Nowak (historyk, publicysta, nauczyciel akademicki, sowietolog, autor "Dziejów Polski")
ans