Logo Polskiego Radia
POSŁUCHAJ
Czwórka
Katarzyna Kucharska 01.10.2012

Skąd się wzięły "wakacje"?

Pomimo tego, że 1 października definitywnie kończą się wakacje, my na przekór wszystkiemu rozmawialiśmy właśnie o nich.
Skąd się wzięły wakacje?fot. Maksim/Wikimedia Commons/CC

Wiemy, co dziś znaczą wakacje: 'okres wolny od zajęć szkolnych, zwłaszcza latem' lub 'okres wolny od pracy i obowiązków, zwłaszcza latem, dłuższy czas odpoczynku poza domem; urlop'.

Ale kiedyś...

W pierwotnej wejsji mówiono wakacja (w l. poj.), dziś wakacje (mają tylko l.mn.). Ponadto Słownik warszawski wyjasnia: wakacja - zwykle w lm. - doroczny okres, w którym zawieszają się zajęcia, np. Na wakacje studentów rozpuszczają.

Zauważmy również, że wakacyjka, to część wakacji.
Wakacjować oznacza natomiast spędzać wakacje, odpoczywać z powodu wakacji.

Mamy również wakacjones - uczniowskie: wakacje, tylko w wyrażeniu: wakacjones cras, na lizuchów czas. (= czas porachunku z lizusmi, którzy się w ciągu roku szkolnego dali we znaki). Sprawić lizusowi wakacjones.

Etymologia słowa: to łacińskie vacatio - uwolnienie, oswobodzenie.

Stąd też:

wakat, vacat, daw. wakans - nieobsadzone stanowisko, wolna posada;

wakować - (łac. vaco - jestem wolny) - o posadzie, stanowisku: być wolnym, niezajętym, nieobsadzonym, np. wakuje etat hydraulika. Objął wakujące stanowisko kapelmistrza.

wakat - także: niezadrukowana stronica w książce

vacatio legis - dosł. ‘próżnowanie ustawy’; praw. 'okres między datą ogłoszenia aktu prawnego lub normatywnego a datą jego wejścia w życie', współcz.: Wakacje podatkowe 'okres, w którym firma jest zwolniona od płacenia podatków'.

Zaciekawił Cię temat "wakacji". Posłuchaj załączonego fragmentu audycji "W cztery oczy".