Drogi do niepodległości. Kulisy dyplomacji

Józef Piłsudski - serwis specjalny

- Jedyną szansą na odzyskanie przez Polskę niepodległości była wojna ogólnoeuropejska, o którą modlił się "Księgach narodu polskiego i pielgrzymstwa" Adam Mickiewicz po upadku powstania listopadowego - mówi w Programie 1 Polskiego Radia prof. Piotr Szlanta z Instytutu Historycznego Uniwersytetu Warszawskiego.

- Klęska powstania listopadowego i styczniowego udowodniły, że bez wsparcia zewnętrznego, złamania ładu międzynarodowego, jaki panował w Europie po roku 1815 roku, Polacy maja niewielkie szanse, żeby nie powiedzieć żadne, na uzyskanie niepodległości w drodze wysiłku zbrojnego - podkreśla rozmówca Katarzyny Jankowskiej.

Czytaj też:

• Wizjoner II RP - Eugeniusz Kwiatkowski
  
• Wspaniałe, odważne, zdeterminowane - Matki Niepodległości

- Trzy mocarstwa zaborcze, pomimo dzielących je różnic i konfliktu interesów, utrzymywały jednak status quo na ziemiach polskich i były zainteresowane, aby sprawa polska przestała być traktowana jako kwestia międzynarodowa. Te trzy wielkie mocarstwa uznawały tę sprawę za zamkniętą i za domenę należącą do ich stosunków wewnętrznych. Wybuch I wojny światowej zmienił to radykalnie. Już od momentu wybuchu wojny wiadomo było, że sprawa polska nie wróci do punktu wyjścia  - zaznacza prof. Szlanta.

Ignacy Paderewski zbierał pieniądze na ofiary wojny na ziemiach polskich i namawiał polityków państw zachodnich do poparcia idei niepodległości Polski, Józef Piłsudski wiązał nadzieje z państwami centralnymi, a Roman Dmowski szukał poparcia w Rosji i jej sojusznikach.

W "Eurece" mówiliśmy o tym, w jaki sposób powstawały koncepcje budowy zjednoczonego i wolnego państwa polskiego w latach 1914-1918. Zapraszamy do wysłuchania całej audycji. 

***

Tytuł audycji: Eureka

Prowadziła: Katarzyna Jankowska

Gość: prof. Piotr Szlanta (Instytut Historyczny Uniwersytetu Warszawskiego)

Data emisji: 11.11.2020 

Godzina emisji: 19.09

kh