Jak odkrycia Mikołaja Kopernika zmieniły świat?
Prof. Jarosław Włodarczyk, historyk astronomii, zwraca uwagę, że nie wiemy o wielu rzeczach związanych z Kopernikiem. Wśród zagadek jest np. nierozstrzygnięta sprawa, kiedy Kopernik wpadł na pomysł opracowania astronomii heliocentrycznej, które zaowocowała traktatem "O obrotach" ("De revolutionibus").
20:57 2021_02_19 19_07_07_PR1_eureka.mp3 Czego nie wiemy o Mikołaju Koperniku (Eureka/Jedynka)
Miasto Kopernika nad Zalewem Wiślanym
Gość Programu 1 Polskiego Radia wyjaśnia, że choć Kopernik miał wykształcenie prawnicze, medyczne i ekonomiczne, to astronomią zainteresował się już podczas studiów w Akademii Krakowskiej. - Astronomia to było jego prywatne hobby, które uprawiał na poziomie zawodowym, jakbyśmy to dzisiaj określili - mówi profesor.
Zarys teorii heliocentrycznej był już w 1514 roku
Najprawdopodobniej na pomysł sformułowania heliocentrycznego modelu Układu Słonecznego między studiami w Krakowie a rokiem 1514. To prawie 20 lat. - Dlatego ta zagadka jest taka ciekawa, bo wiemy, że w 1514 roku istniał już rękopis traktatu, w którym na 16 kartach Kopernik wyłożył zarys swojej teorii - wyjaśnia historyk.
I tu rodzi się kolejna zagadka. Wiadomo, że Kopernik swój traktat przesłał do kilkunastu osób, ale naukowcy nie wiedzą do kogo dokładnie. Do naszych czasów zachowały się trzy egzemplarze traktatu, z których żaden nie jest oryginałem. A lista odbiorców wzbogaciłaby wiedzę, z kim astronom utrzymywał naukowe kontakty.
Co ciekawe, Kościół traktował Kopernika jako uznanego astronoma i nawet zasięgał rady co do planowanej reformy kalendarza. Napięcia związane z teorią heliocentryczną stojącą w sprzeciwie do uznanych kościelnych dogmatów miały przyjść dopiero za kilkadziesiąt lat.
Czy poznamy pełen życiorys Kopernika?
Nie znamy także wielu szczegółów z życia astronoma, tym bardziej intryguje pytanie: co mogła zawierać jego biografia spisana na podstawie rozmów z Kopernikiem przez jego jedynego ucznia, Jerzego Joachima Retyka, który specjalnie przyjechał do Fromborka, żeby porozmawiać z polskim naukowcem. To było cztery lata przed śmiercią Kopernika. Ta relacja niestety zaginęła. - Gdybyśmy poznali życiorys Kopernika, którym podzielił się z Retykiem, to byłaby niezwykle wzbogacająca lektura, bo o życiu astronoma, zwłaszcza tym związanym z codziennością, nie wiemy tak dużo, jakbyśmy chcieli - zaznacza prof. Jarosław Włodarczyk
Czytaj także:
***
Tytuł audycji: Eureka
Prowadziła: Katarzyna Kobylecka
Gość: prof. Jarosław Włodarczyk (historyk astronomii, Instytut Historii Nauki PAN w Warszawie)
Data emisji: 19.02.2021
Data emisji: 19.07
ag