Logo Polskiego Radia
POSŁUCHAJ
Jedynka
Katarzyna Karaś 11.06.2021

Superantybiotyki - degradery. Czym się różnią od klasycznych leków?

W trakcie pandemii COVID-19 gwałtownie wzrosła antybiotykoterapia. Jeśli nie znajdziemy innej ścieżki terapii, to czeka nas globalny wzrost szczepów bakterii opornych na leczenie antybiotykami. Szacuje się, że efektem tego, na zakażenia bakteryjne będzie umierać 10 milinów ludzi rocznie.

Posłuchaj
24:07 [ PR1]PR1 (mp3) 2021_06_10 PR1_19_31_40_Eureka.mp3 Superantybiotyki - degradery. Czy się różnią od klasycznych leków? (Eureka/Jedynka)

 

Odpowiedzią na ten problem mogą być nowe terapie, dzięki którym uda się zapobiegać rozwojowi groźnych patogenów. Jedną z nich jest technologia celowanej degradacji białek (ang. Targeted Protein Degradation, TPD). Wykorzystywane są w niej degradery, czyli leki nowej generacji. 

Degradery to związki syntetyczne, które nie występują naturalnie w naszym organizmie. Pomagają niszczyć białka, odpowiedzialne za rozwój choroby lub potrzebne szkodliwej komórce do przeżycia. Stosując degradery, za cel możemy obrać wybrane białko, na przykład białka bakteryjne i dzięki degraderom próbować je usuwać i tym samym zabijać bakterie. Degradery działają zupełnie inaczej niż klasyczne leki. Nie hamują aktywności chorobotwórczego białka - jak tradycyjne leki, tylko je usuwają z komórki.


Czytaj także:


labolatorium mikroskop badania 1200.jpg
"Eureka" w Programie 1

- Klasyczne leki przeważnie muszą pozostać związane ze swoim celem, z białkiem docelowym, przez dłuższy czas, aby hamować jego aktywność. Degradery wystarczy, że spotkają na swojej drodze cząsteczkę białka, przyprowadzą do niego system niszczenia białek i po tym, jak usuną to docelowe białko, mogą zaatakować kolejną cząsteczkę białka. A więc działają w sposób skuteczny i wręcz katalityczny - powiedziała w Programie 1 dr Maria Górna z Centrum Nauk Biologiczno-Chemicznych i Wydziału Chemii Uniwersytetu Warszawskiego, która pracuje nad degraderami. 

- Degradery działają szybciej od klasycznych antybiotyków. Pokazano już w badaniach naukowych, że degradery skierowane przeciwko wirusowym białkom pomagały zapobiec odporności tego wirusa na stosowany lek, czyli działały na tyle szybko, że wirus nie zdążył zmutować i wprowadzić mutacji, które by go uodporniły. Mamy nadzieję, że antybiotyki działające na zasadzie degraderów również będą działały na tyle szybko i skutecznie, że będą bardziej odporne na powstawanie antybiotykooporności wśród bakterii - wyjaśniła gość radiowej Jedynki.

Naukowiec poinformowała, że jeszcze w tym roku wejdzie do badań klinicznych na pacjentach kilkanaście superantybiotyków. - Myślę, że one są bardzo skuteczne w zwalczaniu chorób nowotworowych i mają wyjątkową właściwość - nie muszą hamować aktywności białka - wystarczy, że tylko je zwiążą. W związku z tym można atakować takimi degraderami takie cele, takie białka, które dotychczas były w ogóle niedostępne dla klasycznych leków - podkreśliła.

- Jak usłyszałam o tym, jak dobrze działają tego typu związki, pomyślałam sobie, że świetnie byłoby to również umieć stosować w leczeniu zakażeń bakteryjnych, czego do tej pory jeszcze nikt nie umie zrobić - wskazała dr Maria Górna, która w "Eurece" opowiedziała o swojej pracy naukowej.

pies zwierzeta dogoterapia dzieci 1200.jpg
Zwierzę terapeutą dla człowieka? "Dzięki niemu zdrowie fizyczne i psychiczne ulega poprawie"

Poza tym w audycji:

W ostatnich latach coraz większe uznanie zyskują terapie prowadzone przy pomocy zwierząt. Czy słusznie? Czy zwierzę może stać się terapeutą człowieka?

***

Tytuł audycji: Eureka

Prowadzi: Artur Wolski

Gość: dr Maria Górna (Centrum Nauk Biologiczno-Chemicznych i Wydział Chemii Uniwersytetu Warszawskiego)

Data emisji: 10.06.2021 r. 

Godzina emisji: 19.30

kk