Powstanie Warszawskie. Dramatyczne karty z historii Polskiego Radia
Sytuacja polityczna i gra aliantów zachodnich
Dowódcy powstania podejmowali różne decyzje, chociaż nie mieli danych o sytuacji międzynarodowej i o grze aliantów zachodnich ze Stalinem, która się toczyła wobec Polski. - Moim zdaniem decyzja zasadnicza została podjęta na konferencji w Teheranie, w listopadzie 1943 r. Uznano wtedy, że Polska jest w strefie operacyjnej Związku Sowieckiego, oczywiście za zgodą USA oraz Wielkiej Brytanii - mówi w Programie 1 Polskiego Radia prof. Marian Marek Drozdowski z Instytutu Historii PAN. - Wszystkie działania wojenne do linii Łaby za zgodą naszych aliantów musiały być uzgadniane i zaakceptowane przez kierownictwo polityczne Związku Sowieckiego, krótko mówiąc przez Stalina - opowiada historyk.
21:48 Jedynka/Eureka 2.08.2021.mp3 Powstanie Warszawskie. Relacje między dowództwami i sytuacja międzynarodowa (Eureka/Jedynka)
Wiara w osiągnięcie porozumienia
Jak podkreśla gość audycji, z punktu widzenia aliantów była wiara, że uda się osiągnąć pokojowe porozumienie. - Przecież my dostarczamy Stalinowi ropę naftową, surowce, uzbrojenie. Z drugiej strony on ratuje naszych żołnierzy, bo kluczową rolę odgrywa Armia Czerwona na froncie europejskim, a później będzie odgrywać pomocniczą rolę w czasie wojny z Japonią - opowiada. - Za to trzeba zapłacić, a najłatwiej było zapłacić kosztem najsłabszych. Konsekwencja nie jest w pełni zrozumiana ani przez rząd koalicyjny na czele ze Stanisławem Mikołajczykiem, ani przez Komendę Główną AK - dodaje.
Powstanie Warszawskie - zobacz serwis specjalny
Uzgodnienia z rządem londyńskim
- Rząd Stanisława Mikołajczyka daje wówczas wolną rękę m.in. gen. Komorowskiemu i Janowi Stanisławowi Jankowskiemu na podjęcie powstania. - Dowódcy podejmują to powstanie zgodnie z własną wolą i własną orientacją polityczną, a Stanisław Mikołajczyk chce mieć to powstanie w rozmowach ze Stalinem, bo opuszcza Londyn i udaje się do Moskwy w towarzystwie prof. Grabskiego, który jest przewodniczącym Rady Narodowej RP i ministra Romera, ministra spraw zagranicznych - zaznacza prof. Drozdowski.
Czytaj również:
***
Polskie Radio aktywnie włącza się w obchody 77. rocznicy Powstania Warszawskiego. Wszystkie anteny publicznego nadawcy przygotowały szereg unikatowych materiałów, zawierających m.in. archiwalne nagrania oraz rozmowy z ekspertami i historykami. 1 sierpnia z radioodbiorników płynęły dźwięki powstańczych pieśni oraz wspomnienia tych, którzy w 1944 roku bohatersko walczyli o Warszawę i wolną Polskę.
***
Tytuł audycji: "Eureka"
Prowadził: Krzysztof Michalski
Goście: prof. Marian Marek Drozdowski (Instytut Historii PAN), prof. Maciej Józef Kwiatkowski (radiowiec, powstaniec warszawski), Edmund Osmańczyk ("Jan Gor", autor codziennych komentarzy "Dzień walki" podczas Powstania Warszawskiego)
Data emisji: 2.08.2021
Godzina emisji: 19.29
ans