W imię Niepodległej - endek Roman Dmowski i socjalista Józef Piłsudski
Książka powstała na życzenie słuchaczy, którzy postulowali, że chcą nie tylko usłyszeć rozmowy, ale wziąć do ręki książkę i je przeczytać. Prof. Andrzej Nowak przyznaje, że eksperyment polegający na przelaniu na papier zapisu rozmów zaskoczył go pozytywnie.
12:04 Jedynka-12-10-2021-eureka-historia.mp3 Książka "Żywoty równoległe" zapisem audycji "Historia żywa" (Eureka/Jedynka)
Kościuszko, Poniatowski, Bonaparte. Trzej wodzowie na pomoc Polsce?
Choć początkowo nie był entuzjastą pomysłu, gdyż uważał, że trochę inaczej się mówi, a trochę inaczej pisze. - Słowo rzucane w eter nie jest może tak uczesane jak powinno być, kiedy na papierze znajduje się w druku - wyjaśnia. Zastrzega, że recenzentem będą czytelnicy, ale - w jego ocenie - treść jest interesująca dla każdego, kto lubi historię, kto lubi zastanawiać się nad jej meandrami, kto szuka postaci, które są interesujące poprzez dorobek życiowy, kulturowy, polityczny czy militarny.
Pierwszy rozdział zaczyna się w czasach panowania ostatniego króla Stanisława Augusta Poniatowskiego i utraty suwerenności po trzech rozbiorach. Autorzy porównują postaci księcia Józefa Poniatowskiego, bratanka króla, i Tadeusza Kościuszki. Choć król nie jest bohaterem rozdziału, profesor Nowak zaznacza, że wydarzenia ostatnich kilkunastu miesięcy przywołują ponure skojarzenia z czasami Stanisława Augusta. - Pytania o upadek Polski, o reakcje na zmieniającą się sytuację międzynarodową, czy sojusz z Prusami był dobrym wyborem, czy jednak trzeba było trzymać się klamki Rosji, jak mówili wtedy i twierdzą po dzień dzisiejszy tak zwani realiści - mówi. Uważa, że 30 lat po upadku komunizmu Polacy nie czują się całkiem bezpiecznie i pytania o niepodległość znów stają się żywe.
Andrzej Nowak zwraca uwagę, że w książce porównuje się działania różnych osób, podejmujących decyzje w tych samych czasach. - Te żywoty, które nazywamy równoległymi, w istocie mają wiele punktów wspólnych, bo można zobaczyć, jak różnymi drogami dochodzą, nie zawsze, ale nierzadko, do jednego celu - mówi. Wskazuje, że zapisane rozmowy pokazują, że czarno- białe schematy w odniesieniu do wielu postaci, np. Marii Konopnickiej nie mają zastosowania. - Są po prostu głupie - ocenia.
Gość Programu 1 Polskiego Radia zwraca uwagę, że Polacy w XXI wieku wciąż różnią się w ocenie wielu postaci, czego najlepszym przykładem są Józef Piłsudski i Roman Dmowski.
Audycje z cyklu "Historia żywa" znajdziesz TUTAJ
oraz na podcasty.polskieradio.pl
Czytaj także:
***
Tytuł audycji: Eureka
Prowadzi: Dorota Truszczak
Gość: prof. Andrzej Nowak (historyk)
Data emisji: 12.10.2021 r.
Godzina emisji: 19.30
ag