Logo Polskiego Radia
POSŁUCHAJ
Jedynka
Michał Górski 20.12.2021

W pogoni za lekiem na COVID-19. Dlaczego wirusy mutują?

Koronawirus to wirus, z którym nie możemy sobie dać rady od dwóch lat. Ciągle się zmienia, mutuje – pojawiają się jego nowe warianty. Ostatnio pojawiają się doniesienia o kolejnych przypadkach wariantu omikron w Polsce. Co to znaczy, że wirus mutuje? 
  • Zmienność SARS-CoV-2 nie jest większa niż zmienność wirusa grypy, wirusa zapalenia wątroby (WZW) czy HIV. 
  • Szczepiąc się, ograniczamy pulę osób, u których nowe warianty mogą się pojawić - tłumaczy prof. Michał Witt. 
  • Dopóki nie uda się osiągnąć odporności populacyjnej, pandemia koronawirusa samoistnie nie wygaśnie - dodaje ekspert. 

Mutacje wirusa 

Organizm ludzki w walce z groźnym wirusem wytwarza przeciwciała, zapobiegając w ten sposób chorobie. Wirus musi zatem zmienić swoją osłonę, aby nie zostać rozpoznanym przez przeciwciała i komórki odpornościowe - musi przekształcić swoje zewnętrzne białka i rozwinąć nowe szczepy.

- Zmienność wirusa nie jest żadnym zaskoczeniem. W ten sposób one się zachowują - mówi na antenie Programu 1 Polskiego Radia prof. Michał Witt, dyrektor Instytutu Genetyki Człowieka PAN. - W ten sposób dochodzi do rekombinacji materiału genetycznego wszystkich wirusów i zmienność koronawirusa wcale nie jest niższa niż zmienność wirusów znanym nam doskonale tj. wirus grypy, HIV czy wirus zapalenia wątroby -  tłumaczy. 

Posłuchaj
23:44 Jedynka/Eureka COVID-19 20.12.mp3 Dlaczego wirusy mutują? (Eureka/Jedynka)

Konieczność szczepień 

Wirusy używają komórek gospodarza, by się rozmnażać, wprowadzając do niej informację genetyczną ze swojego jądra. W ten sposób komórki reprodukują miliony kopii wirusa, jednak podczas kopiowania pojawiają się drobne błędy i każdy z tych błędów zmienia również kod genetyczny wirusa, czyli mutuje. 

Jak wskazuje gość Jedynki, z uwagi na szybką zmienność wirusów, konieczne są każdorazowo szczepienia inną szczepionką co roku w przypadku wirusa grypy. - Należy on do tych wirusów, które rekombinują bardzo szybko. Każdego roku pojawiają się nowe szczepy, przeciwko którym należy wytworzyć szczepionkę. Mamy tu do czynienia ze zjawiskami biologicznymi, nad którymi nie mamy kontroli - tłumaczy  prof. Michał Witt. 


Czy będą kolejne warianty COVID-19? 

Zdaniem rozmówcy Krzysztofa Michalskiego kolejne warianty koronawirusa będą się pojawiać. - One powstają i będą powstawać. Chciałem sprostować jedną informację, że szczepiąc populację, a więc wyciszając infekcję, powodujemy, że jest coraz więcej wariantów. Jest dokładnie na odwrót. Szczepiąc się ograniczamy pulę osób, u których nowe warianty mogą się pojawić - tłumaczy ekspert. 

Prof. Witt uważa, że dopóki nie uzyskamy odporności populacyjnej, pandemia szybko nie wygaśnie. - W epidemiologii znane jest zjawisko samoistnego wygaszania pandemii, ale nasze dotychczasowe doświadczenia z koronawirusem pokazują, że nie możemy liczyć na samoistne wygaszenie. SARS-CoV-2 przypomina sobie o nas regularnie. Te uderzenia będą inne, ale koronawirus sam nie ustąpi - dodaje. 

W audycji również

Porozmawiać ze zwierzętami. Czy człowiek i zwierzęta mogą się dogadać? Czy zwierzęta rozumieją, co do nich mówimy? Które gatunki najlepiej komunikują się z ludźmi, a które mogą "przemówić" ludzkim głosem? Dlaczego niektóre gatunki ptaków tak dobrze radzą sobie z naśladowaniem ludzkiej mowy?

W przekazach biblijnych nie ma wzmianek o mówiących zwierzętach, ale w legendach różnych narodów zachowały się przekazy o zamianie człowieka w roślinę lub zwierzę, a także o zwierzętach rozumiejących ludzką mowę. Święty Franciszek z Asyżu o zwierzętach mówił, że są naszymi braćmi mniejszymi.

Z czego wynikają zdolności zwierząt do naśladowania ludzkiej mowy. Czy mają podstawy neurobiologiczne, genetyczne i anatomiczne? I wreszcie - czy ptaki rozumieją znaczenie wypowiadanych słów? Na te pytania odpowiedział profesor Piotr Tryjanowski, szef Katedry Zoologii Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu

Zobacz też:

***

Tytuł audycji: Wieczór odkrywców w paśmie "Eureka"

Prowadzi: Krzysztof Michalski 

Goście: prof. Michał Witt (dyrektor Instytutu Genetyki Człowieka PAN), prof. Piotr Tryjanowski, (szef Katedry Zoologii Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu)

Data emisji: 20.12.2021 r. 

Godzina emisji: 19.30

ans