Tym bardziej, że partnerzy z krajów trzecich mogą korzystać z umów o bezcłowym handlu ze Wspólnotą.
UE będzie mogła więcej eksportować
Plantatorzy i przetwórcy obawiają się skutków zwiększonej produkcji w krajach unijnych, a także napływu taniego cukru do Europy. Jednak Jerzy Plewa, szef dyrekcji generalnej do spraw rolnictwa w Komisji Europejskiej podkreśla, że również kraje wspólnotowe, będą mogły eksportować więcej.
- Zostały zmienione kwoty, ale również ograniczenie w eksporcie. Do tej pory Unia mogła eksportować tylko 3 mln ton rocznie cukru, teraz tego limitu nie będzie – przypomina.
Jerzy Plewa przyznaje, że są kraje uprzywilejowane w kontaktach handlowych z Unią.
- Prawdą jest, że Unia ma otwarte rynki na przykład na kraje najmniej rozwinięte, jeśli chodzi o import cukru, także na kraje Afryki i Pacyfiku. W ostatnich latach, a szczególnie w tym roku import z Brazylii jest bardzo niewielki, mimo że zapasy cukru w Unii są bardzo niskie – dodaje.
UE idzie o krok za daleko?
Jednak administracja unijna zbyt szeroko otwiera rynki wspólnotowe na tańszy cukier z krajów trzecich, czemu sprzeciwia się komisja rolnictwa Parlamentu Europejskiego, zaznacza jej przewodniczący europoseł Czesław Siekierski.
- Produkcja cukry w Europie ma inną skalę kosztów. Jeśli pójdziemy na bardzo duże otwarcie to może się negatywnie odbić na rynku – przekonuje.
Kluczowe są wiarygodne analizy
Dlatego europosłowie oczekują od Komisji Europejskiej wiarygodniej analizy, pokazującej następstwa liberalizacji w handlu międzynarodowym.
Niektóre kraje mogą mieć problem
Jerzy Plewa przypomina, że na prowadzoną od roku 2006 restrukturyzację sektora cukrowniczego w Europie wydano 5 mld 400 tysięcy euro. Jego zdaniem problemy mogą mieć te kraje, które zaniechały przygotowań do zniesienia kwot.
- Ci którzy mają niekonkurencyjny sektor, słabe warunki jeśli chodzi o produkcję, przestarzałe linie technologiczne będą mieli dużo trudniej. Wydaje się, że polski sektor jest dobrze przygotowany. Dodatkowo Polska jako jeden z niewielu krajów zdecydowała się na wsparcie producentów buraka cukrowego tzw. opłatami związanymi – przypomina.
Polityczne wybory
Rolnicy powinni w większym stopniu zadbać o to, aby zawieranie porozumień handlowych przez Komisję Europejską, nie odbywało się ich kosztem, uważa Czesław Siekierski.
- Dyrekcja ds. rolnictwa te problemy rozumie i walczy o sprawy producentów buraka cukrowego natomiast nie ma tego zrozumienia u dyrekcji ds. handlu, która próbuje ustępować w obszarze rolnym na rzecz handlu artykułami przemysłowymi czy w zakresie dostępu do pewnych usług – dodaje.
Rolnicy europejscy mają też zastrzeżenia, dotyczące przygotowanej już umowy o wolnym handlu z organizacją Mercosur czyli wspólnotą gospodarczą krajów Ameryki Południowej.
Komisja Europejska wyliczyła, że zyski z ograniczenia taryf celnych w handlu z Mercosurem byłyby trzy razy większe dla Unii, niż te z liczonych łącznie umów handlowych, podpisanych z Japonią i Kanadą.
Rekordowe wpływy z polskiego eksportu rolno-spożywczego
Tymczasem w 2016 roku wpływy z polskiego eksportu produktów rolno-spożywczych wyniosły rekordowe 24,1 mld euro, zaś udział eksportu rolno-spożywczego w handlu zagranicznym ogółem przekroczył 13 proc. - wynika z raportu firmy doradczej KPMG. Dodano, że w br. wartość eksportu może być wyższa.
Jak podkreślili autorzy przedstawionego we wtorek raportu „Apetyt na wzrost. Sukcesy i wyzwania eksporterów produktów rolno-spożywczych w Polsce”, ponad połowa firm jest zadowolona z odniesionego sukcesu eksportowego, a blisko co drugi badany przedsiębiorca twierdzi, że "polskie pochodzenie żywności jest czynnikiem wpływającym na jej korzyść" (47 proc. respondentów). Istotnym elementem ekspansji zagranicznej polskich producentów, jak dodano, są fuzje i przejęcia.
- Od 2010 roku saldo handlu zagranicznego produktów rolno-spożywczych wzrosło niemal trzykrotnie, a wpływy z eksportu o prawie 80 proc. - napisano.
Największą oraz nominalnie najdynamiczniej rosnącą kategorią jest żywiec, mięso i przetwory – wartość eksportu produktów z tej kategorii przekroczyła 5 mld euro w 2016 roku (wzrost o 4,2 proc. r/r). Jak zaznaczyli eksperci KPMG, branża mięsna w znacznym stopniu przyczyniła się do całkowitego wzrostu eksportu polskiej żywności. - Zawdzięczamy jej jedną piątą przyrostu sprzedaży zagranicznej w latach 2010-2016 - wskazano.
Dariusz Kwiatkowski, PAP, abo