Wielka Emigracja. Historia wyjazdów bez powrotu

Słowacki, Chopin i Norwid wyjeżdżali z myślą, żeby się kształcić, żeby być Europejczykami. Taka była ich wola.  Co, którzy opuszczali Polskę, bo musieli, mieli przerwane życie prof. Małgorzata Karpińska

Tęsknota za smakiem i zapachem ojczyzny

- W zdecydowanej większości te wyjazdy były bez powrotu i to bez względu na to, czy ktoś opuszczał kraj w obawie przed karami, czy był wywożony siłą - na zesłanie, na osielenie czy na Sybir - mówi prof. Małgorzata Karpińska. -  Dziś może trudno jest to sobie wyobrazić, ale ci ludzie nosili w sobie tęsknotę nie tylko za bliskimi, ale także za Ojczyzną - za smakiem potraw niemożliwych do odtworzenia za granicą, czy za zapachem.

Posłuchaj także

Zakopane - dziś Krupówki i Morskie Oko, kiedyś kolonia artystyczna

Pierwsze pokolenie Wielkiej Emigracji w XIX wieku silnie walczyło o zachowanie polskości, czasami wręcz - jak zauważa rozmówczyni Justyny Majchrzak - autodestrukcyjnie. - W przypadku tych, którym udało się na obczyźnie rozpocząć nowe życie często było tak, że w kolejnych pokoleniach ta polskość jednak się gubiła i to z oczywistych względów.

Rubinstein-Chopin-Piano Concerto No.2 (HD) / pianoconc2

Sercem Polak, a talentem świata obywatel

Zobacz także

"Sercem Polak, a talentem świata obywatel". Polskie Radio w hołdzie artystom-emigrantom

Żeby zachować pamięć o twórcach, którzy na przestrzeni wieków opuścili nasz kraj Agencja Muzyczna Polskiego Radia przygotowała dwupłytowy album "Sercem Polak, a talentem świata obywatel", na którym znaleźli się m.in. Jana Kiepura śpiewający Bronisława Kapera i Hanka Ordonówna w kompozycji Henryka Warsa oraz Krzysztof Klenczon i Karin Stanek. Jest także Artur Rubinstein interpretujący Fryderyka Chopina.

- Chopin wyjechał z Polski, żeby rozwijać międzynarodową karierę, ale myślę, że jego decyzja miała też związek z trudną sytuacją polityczną w kraju - opowiada Magdalena Sawicka, sekretarz redakcji Polskiego Radia Chopin. - Upadek powstania listopadowego doprowadził do załamania nerwowego u kompozytora, co zahamowało rozwój jego muzycznej kariery. Nie komponował, nie koncertował, choć niewykluczone, że w tym czasie powstały szkice jego najbardziej dramatycznych utworów. Ale bez względu na ich wydźwięk, wszystkie kompozycje Chopina były przesiąknięte patriotyzmem - dodaje rozmówczyni Ani Hardej.  

***

Tytuł audycji: Klucz Kulturowy

Prowadzi: Justyna Majchrzak

Materiał przygotowała: Anna Hardej

Gość: prof. Małgorzata Karpińska (Instytut Historyczny Uniwersytetu Warszawskiego)

Data emisji: 09.05.2021

Godzina emisji: 15.15

kul