Izabella Galicka i Hanna Sygietyńska poznały się przy okazji prac inwentaryzacyjnych dla Instytutu Sztuki. Na plebanii kościoła w Kosowie Lackim odnalazły zaginiony obraz El Greca, jednego z najwybitniejszych przedstawicieli manieryzmu. Nikt nie chciał im w to uwierzyć. Katarzyna Kowalska przyznała, że to właśnie dzięki polskim księżom okres wojenny i czasy komunizmu przetrwało wiele cennych zabytków sztuki sakralnej.
– Wspomniane badaczki miały to szczęście, że trafiały na księży, którzy nie robili im problemów w tym, by mogły inwentaryzować zabytki, wchodzić nie tylko do kościołów, ale również do zakrystii, na kościelne strychy, a nawet do plebanii. Miały ogromną pasję do tego, co robiły, a warunki do pracy miały często niezwykle trudne. Musiały same zadbać o miejsca noclegowe, nie zawsze miały zapewniony ciepły posiłek, czy dostęp do ciepłej wody, której czasami nie miały przez dwa tygodnie. Zaglądały w każdy zakamarek. Nie bały się brudu czy pajęczyn. Dzięki swojemu zaparciu w 1964 roku odnalazły "Ekstazę św. Franciszka" – zaznaczyła.
Odkrycia dzieła El Greca dokonały przypadkiem. Zobaczyły je przez wpółotwarte drzwi, gdy przebywały w kancelarii proboszcza, gdzie przeglądały księgi wizytacyjne. Zapytały czy zauważony przez nie obraz jest własnością księdza czy parafii.
– Proboszcz odrzekł, że należy on do parafii. Iza i Hania podeszły do niego i zdjęły go ze ściany. Przyznały, że po dokładnym obejrzeniu ciarki przebiegły im po plecach. Określiły go mianem cudu, jednak nie podejrzewały, że wyszedł on spod pędzla El Greca. Nie pasował on stylem do tego malarza. Po tym, jak wróciły do Warszawy, pokazywały zdjęcie obrazu doświadczonym historykom sztuki. To właśnie jeden z nich zasugerował, że może to być dzieło hiszpańskiego artysty. Podpowiedział badaczkom, by wróciły do Kosowa Lackiego i wykonały dokładne badania dzieła – powiedziała Katarzyna Kowalska.
Jak zostały odebrane informacje na temat odkrycia dzieła? O tym w całym nagraniu. Zapraszamy do jego wysłuchania.
Audycję „Między Kropkami” prowadziła Weronika Wakulska.
Polskie Radio 24/db
---------------------------
Data emisji: 27.10.2018
Godzina emisji: 19.10