Logo Polskiego Radia
POSŁUCHAJ
PolskieRadio 24
Jan Odyniec 28.02.2021

"Powinien dostać Order Orła Białego". Dr Grzegorz Boguta wspomina Jana Lityńskiego

Janek Lityński jak najbardziej na to odznaczenie zasługuje - powiedział w Polskim Radiu 24 dr Grzegorz Boguta, działacz opozycyjny w PRL, pytany o możliwe uhonorowanie Jana Lityńskiego Orderem Orła Białego. Gość PR24 wspominał na antenie tragicznie zmarłego działacza opozycji, który zginął ratując swojego psa, pod którym zarwał się lód na rzece.
Jan LityńskiJan LityńskiPR/Paweł Belret

W sobotę zakończyły się trwające od niedzieli w ubiegłym tygodniu poszukiwania ciała zmarłego tragicznie Jana Lityńskiego. Strażacy - przy wsparciu policji, WOPR i płetwonurków RP - odnaleźli ciało około 200 metrów od miejsca, w którym pod Janem Lityńskim załamał się lód. Polityk, działacz opozycji antykomunistycznej okresu PRL i poseł na Sejm kilku kadencji utonął w niedzielę 21 lutego w Narwi. Jan Lityński zmarł, próbując uratować swojego psa, pod którym załamał się lód na rzece. Miał 75 lat. W audycji "Przekładaniec Jachowicza" dr Grzegorz Boguta, działacz opozycji w okresie PRL, wspominał Jana Lityńskiego.

Jan Lityński2_663x364 czarno białe.jpg
"Cześć Jego Pamięci!" Kancelaria Prezydenta pożegnała Jana Lityńskiego

Odznaczenie Jana Lityńskiego?

Gość PR24 został zapytany o propozycję, która padła w jednym z programów telewizyjnych, by Janowi Lityńskiemu nadać pośmiertnie Order Orła Białego. Jest to najwyższe polskie odznaczenie, którego nadanie jest szczególnym wyróżnieniem zasług każdego uhonorowanego.

Dr Grzegorz Boguta stwierdził, że Jan Lityński z całą pewnością zasłużył na każde najwyższe odznaczenie w Polsce, jednak - jak podkreślił - trudno jest mu o tym mówić, bowiem znał poglądy Jana Lityńskiego i nie wie, czy chciałby on otrzymać wyróżnienie od akurat tego prezydenta.

- Z tym że to już zupełnie inne pytanie. Bowiem odznaczenia jednak przyznaje państwo i nie należy się przywiązywać do tego, kto jest prezydentem, czy się jest jego zwolennikiem, czy przeciwnikiem. (...) Jak najbardziej Janek Lityński na to odznaczenie zasługuje - mówił dr Grzegorz Boguta.

Czytaj również:

jan lityński forum 1200.jpg
Nie żyje Jan Lityński. Posłuchaj archiwalnych nagrań

"Najgorszy wróg komuny"

W audycji zauważono, że Jan Lityński wyrastał w rodzinie żydowskiej, ale także intensywnie zaangażowanej w działalność komunistyczną. Tymczasem on zasłynął właśnie nie wspieraniem, ale walką z władzami komunistycznymi w Polsce.

Dr Grzegorz Boguta podkreślił, że on jest o 6 lat młodszy od Jana Lityńskiego, a także innego działacza opozycji antykomunistycznej - Adama Michnika, w związku z czym kiedy sam wchodził w dorosłość, "takich dylematów nie było". Jednak jego starsi koledzy w pewnym momencie musieli podjąć decyzję - po której stają stronie.

- Myślę, że to marzec 1968 roku zdecydował, że grupa takich ludzi, jak Janek Lityński, sprzeciwiła się temu, co ich, jego rodzice wyznawali. Myślę, że to był dla ówczesnych władz najgorszy przeciwnik. To znaczy ludzie, którzy w jakimś sensie wyrastali formacyjnie, politycznie, kulturowo z tego środowiska, bardzo się tej politycznej formacji sprzeciwiali. W tamtym czasie byli uznawani - moim zdaniem - za gorszych przeciwników, niż osoby, które nie miały żadnego związku z komunizmem, czy budowaniem systemu po 1945 roku w Polsce - wyjaśnił dr Grzegorz Boguta.

Posłuchaj
22:17 PR24_mp3 2021_02_28-17-35-27_Boguta.mp3 Dr Grzegorz Boguta wspomina Jana Lityńskiego ("Przekładaniec Jachowicza" / PR24)

Więcej w nagraniu.

* * *

Audycja: "Przekładaniec Jachowicza"
Prowadzi: Jerzy Jachowicz
Gość: dr Grzegorz Boguta (opozycjonista w czasach PRL)
Data emisji: 28.02.2021
Godzina emisji: 17.35

IAR/PR24/jmo