Ale wszystko się zmieniło w pamiętnym dla Wielkopolan 1846 rok w związku ze spiskiem Ludwika Mierosławskiego. Władze wykryły, że i młodzież szkolna była w tę działalność zamieszana i nakazano Cegielskiemu przeprowadzenie kontroli w mieszkaniach u tych młodych ludzi. Nie wykonał polecenia i wyleciał ze szkoły. Miał 33 lata.
Świat XIX wieku był światem rolników i maszyny wkraczały na pola uprawne. Zdecydował się więc na zbudowanie od zera własnego zakładu produkującego pługi, brony, kosy.
W 1859 roku zatrudniał 400 osób. Rozpoczął produkcję lokomobili, czyli zespołu napędowego zbliżonego do maszyny parowej. Produkował także maszyny dla gorzelni, młynów, tartaków, olejarni.
Cegielski był pierwszy i to w wielu dziedzinach. Stał się prekursorem pracy społecznie użytecznej, czyli pracy organicznej. W zaborze pruskim walka z zaborcą przybierała różne formy - to tu najsilniej pracowano nad podniesieniem poziomu życia ubogim.
Hipolit Cegielski zmarł mając 55 lat. Jego dzieło próbował kontynuować syn Stefan Cegielski, ale był to człowiek znacznie mniejszego formatu niż ojciec. W 1889 ze względu na kłopoty finansowe i strajk pracowników fabryka przestała być jego własnością, a stała się Towarzystwem Akcyjnym.
Zakład H. Cegielski Spółka Akcyjna w Poznaniu z różnym powodzeniem działał do czasów II wojny światowej. Potem fabrykę upaństwowiono. Po restrukturyzacji od 2012 roku działa grupa kapitałowa H. Cegielski Poznań S.A, która skupia cztery spółki.
Posłuchaj nagrania całej audycji.
***
Tytuł audycji: Bohaterowie trzech zaborów
Autorzy: Edyta Poźniak i Andrzej Sowa
Czyta: Henryk Szrubarz
Goście: Dominik Górny (sekretarz zarządu Towarzystwa im. Hipolita Cegielskiego), redaktor Andrzej Sowa (popularyzator historii)
Data emisji: 25.09.2018
Godzina emisji: 16.42
ag
Partner cyklu