Logo Polskiego Radia
POSŁUCHAJ
Trójka
Agnieszka Gierczak 05.10.2012

Jak polski folk pożenili z rock and rollem

Żeby obronić polski rock and roll przed zarzutem ulegania kulturze imperialistycznej, chętnie łączono go z motywami ludowymi. Z drugiej strony to samo połączenie bywało efektem rzeczywistego zainteresowania muzyką folkową. Po czterdziestu latach niełatwo odróżnić jedno od drugiego…
SkaldowieSkaldowiemateriały promocyjne

Żeby było jeszcze dziwniej, kultura wiejska miała w Polsce Ludowej bardzo ambiwalentną pozycję: od corocznych Dożynek z udziałem najwyższych władz partyjnych i oficjalnego entuzjazmu dla zespołów Mazowsze i Śląsk – po nieufność w stosunku do politycznego oblicza warstwy chłopskiej i dość powszechne poczucie wyższości "miastowych" nad przybyszami ze wsi (z których zresztą "miastowi" nieraz się wywodzili).

Echo części tych zjawisk daje się chyba zaobserwować jeszcze i dziś – choćby tylko w języku, który zachował szereg frazeologizmów, deprecjonujących wieś. Ale jedno zmieniło się na pewno: od płyty „Oj DADAna” Ciechowskiego folk stał się w Polsce modny i ceniony, czy to w wydaniu Kapeli ze Wsi Warszawa, czy – zespołu Zakopower (swoją drogą, kultura Podhala zawsze miała u nas odrębną pozycję). A niejeden mieszczuch przenosi się na wieś (lub przynajmniej – na przedmieścia), bo czuje, że tam będzie mu lepiej.

Z tej właśnie, współczesnej perspektywy porozmawiamy o ideologicznym wizerunku i rzeczywistym życiu na wsi w okresie PRL. Gościem Wehikułu będzie znawca tematu, prof. Roch Sulima, a towarzyszyć nam będą m.in. Niebiesko-Czarni, Filipinki, Skaldowie… – w nagraniach, w których próbowano wykorzystać dla "mocnego uderzenia" polski folklor.

Dziś nadaliśmy następujące piosenki (wszystkie – po raz pierwszy w Wehikule):
1.Niebiesko-Czarni: Hej tam w dolinie (1965) 2’18”
2.No To Co: Nikifor (1968) 2’21”
3.Filipinki: Weselmy się (1969) 2’38”
4.Dwa Plus Jeden: Nie zmogła go kula (1971) 1’44”
5.Skaldowie : Nie lyj dyscu, nie lyj (1971) 3’11”
6.Wiślanie: Zachodźże słoneczko (1972) 3’44”
7.Czesław Niemen: Pożegnanie Harnasia (1971) 5’37” (fragment)

Dziś nadaliśmy następujące piosenki (wszystkie – po raz pierwszy w Wehikule):

1.Niebiesko-Czarni: Hej tam w dolinie (1965) 2’18”

2.No To Co: Nikifor (1968) 2’21”

3.Filipinki: Weselmy się (1969) 2’38”

4.Dwa Plus Jeden: Nie zmogła go kula (1971) 1’44”

5.Skaldowie : Nie lyj dyscu, nie lyj (1971) 3’11”

6.Wiślanie: Zachodźże słoneczko (1972) 3’44”

7.Czesław Niemen: Pożegnanie Harnasia (1971) 5’37” (fragment)

Agnieszka Obszańska i Jerzy Sosnowski na audycję "Trójkowy wehikuł czasu" zapraszają w każdą sobotę o godz. 15.