Logo Polskiego Radia
POSŁUCHAJ
PR dla Zagranicy
Ewa Plisiecka 20.03.2023

Inauguracja Roku Jana Matejki na Zamku Królewskim na Wawelu

W siedzibie polskich królów zaprezentowano nieznany szkic Hołdu Pruskiego autorstwa polskiego malarza. Obraz pochodzący z prywatnej kolekcji będzie eksponowany w Sali Senatorskiej przez kilka miesięcy.

Wicepremier, minister kultury i dziedzictwa narodowego Piotr Gliński, który w sobotę dokonał uroczystego odsłonięcia obrazu podkreślił, że jest to szkic, gdzie widać geniusz malarski Matejki. Jego ostatni publiczny pokaz miał miejsce blisko 150 lat temu.

Niewielki olejny szkic został namalowany przez artystę około 1874 roku, a w 1881 roku został zaprezentowany podczas wizyty cesarza Franciszka Józefa I w krakowskiej pracowni malarza. Praca następnie trafiła do prywatnego kolekcjonera i w jego rodzinie pozostaje do dziś.

Zaprezentowane w Krakowie dzieło różni się w detalach od oryginalnego Hołdu Pruskiego. – Brakuje na nim niektórych grup postaci, a część – np. Stańczyk - jest inaczej wyobrażona - wyjaśnił Andrzej Betlej, dyrektor Zamku Królewskiego na Wawelu. Dzieło nigdy nie było pokazywane na żadnej wystawie. Historycy sztuki wiedzieli, że szkic istnieje, bo jego prezentacja dla cesarza Franciszka Józefa 150 lat temu została uwieczniona na fotografii – dodaje Andrzej Betlej.

Z okazji Roku Jana Matejki Muzeum Narodowe w Krakowie przygotowuje  monograficzną wystawę słynnego malarza. Jej otwarcie już w czerwcu – zapowiedział dyrektor muzeum Andrzej Szczerski. Już teraz można zobaczyć jedną z serii kameralnych wystaw, przygotowanych przez krakowskie Muzeum Narodowe w Roku Matejki - w domu artysty przy ulicy Floriańskiej. Dom Jana Matejki w Krakowie został otwarty 6 marca 1898 roku, na trzech poziomach kamienicy jest łącznie ponad 600 obiektów, ale 35 z nich składa się na odrębną, unowocześnioną wystawę, której ważną częścią są pamiątki związane z pogrzebem artysty w 1893 roku – wyjaśnia dyrektor Andrzej Szczerski.

W tym roku przypada nie tylko 130. rocznica śmierci Jana Matejki, ale też 125. rocznica powstania jego muzeum. Autor monumentalnej Bitwy pod Grunwaldem oraz ponad trzystu obrazów olejnych, kilkuset rysunków i szkiców, jeden z najwybitniejszych polskich malarzy w historii, zmarł w swoim domu przy ul. Floriańskiej 1 listopada 1893 r. Został pochowany na cmentarzu Rakowickim. To podczas pogrzebu malarza zrodziła się idea utworzenia muzeum w jego domu. Było to pierwsze muzeum biograficzne na ziemiach polskich.

IAR/ep