– Chcemy kontynuować polsko-białoruski dialog dwustronny oparty na poszanowaniu wzajemnych interesów - powiedział minister Witold Waszczykowski podczas spotkania z ministrem spraw zagranicznych Białorusi Uładzimirem Makiejem.
Minister Waszczykowski poinformował, że w trakcie rozmów omawiano relacje dwustronne, w tym współpracę transgraniczną i gospodarczą. Rozmowa poświęcona była także dialogowi historycznemu, relacjom UE-Białoruś oraz kwestiom bezpieczeństwa w regionie. Minister Waszczykowski przekazał ponadto projekt umowy o stosunkach prawnych na polsko-białoruskiej granicy państwowej.
"Jestem z "Solidarności"
- Polska jako sąsiad jest gotowa pomagać Białorusi we wszystkich aspektach budowy nowoczesnego, dobrze zarządzanego, bezpiecznego i niepodległego państwa. Mówił o tym minister spraw zagranicznych Witold Waszczykowski na konferencji prasowej w Mińsku po rozmowach z szefem białoruskiej dyplomacji Uładzimirem Makiejem.
Zaznaczył, że "reprezentuje rząd, który wywodzi się z wielkiego ruchu Solidarności polskiej i kwestie przestrzegania praw człowieka i demokracji nie są mu obce i nie zostaną zapomniane".
Szef polskiej dyplomacji podkreślił, że Warszawa pamięta o Polakach żyjących na Białorusi. "Wspomniałem państwu o tym, że wywodzę się z obozu Solidarności, a my dbamy o solidarność również z Polakami mieszkającymi poza granicami naszego kraju. Rozmawialiśmy więc o losie Polaków na Białorusi" - poinformował minister Waszczykowski. - Umówiliśmy się, że będziemy w tym duchu praktycznym, merytorycznym dyskutować, rozmawiać, prowadzić dialog – zaznaczył.
Dodał, że nowy polski rząd uważa za nienormalną sytuację, gdy sąsiedzi od tylu lat nie spotykają się, nie rozmawiają i nie próbują rozwiązać wspólnych problemów. Zaznaczył, że przyjechał do Mińska, aby przeprowadzić praktyczne, merytoryczne rozmowy bez stawiania jakichkolwiek warunków wstępnych.
Witold Waszczykowski mówił też, że na wspólnej konferencji prasowej po rozmowach, że rozpoczęły się one od spraw historycznych. - Po tym punkcie rozmów jestem optymistą. Wydaje nam się, że będziemy mogli w sposób rzeczowy, merytoryczny, używając profesjonalnych historyków, nie upolityczniając historii, dojść do prawdy, odsłonić te wypadki, które miały miejsce dziesiątki lat temu, a za które Białorusini nie są odpowiedzialni - oświadczył.
Pierwszym punktem wizyty polskiego ministra na Białorusi były Kuropaty pod Mińskiem, gdzie spoczywają tysiące ofiar represji stalinowskich, ale gdzie przeprowadzono na razie tylko nieliczne ekshumacje. Według niektórych polskich historyków Kuropaty są najprawdopodobniej jednym z miejsc pochówku ofiar zbrodni katyńskiej, i to właśnie tam należałoby zbudować ostatni, brakujący cmentarz katyński. Minister Waszczykowski podkreślił, że dla Polski bardzo ważna jest dobra wola oraz pomoc Białorusi w zbadaniu szczegółów zbrodni katyńskiej w oparciu o archiwa białoruskie.
Mówiono też o modernizacji wspólnej granicy oraz o organizacji ruchu wizowego, jak również o współpracy gospodarczej – „zarówno bilateralnej, jak i szerszej, która łączyłaby naszą część Europy, Europy Środkowej, aż z odległym mocarstwem takim jak Chiny” - powiedział.
Szef MSZ: Polska gotowa pomagać
Waszczykowski zaznaczył, że Polska jako sąsiadka Białorusi jest gotowa jej pomagać "we wszystkich praktycznych, merytorycznych aspektach" budowy nowoczesnego państwa, które jest dobrze zarządzane, bezpieczne i niepodległe. Podkreślił, że przybył na Białoruś, aby "przeprowadzić praktyczne i merytoryczne rozmowy bez stawiania jakichkolwiek warunków wstępnych".
- Reprezentuję rząd, który wywodzi się z wielkiego ruchu Solidarności polskiej, i kwestie międzynarodowego przestrzegania praw człowieka i demokracji nie są nam obce i nie zostaną zapomniane. Ale musimy też pamiętać, że tak jak świat nie powstał w mgnieniu oka, tak i wszystkie procesy społeczne, demokratyczne budują się poprzez ewolucję - powiedział.
Szef MSZ Białorusi o Polsce
Uładzimir Makiej podkreślił ze swej strony, że Polska jest dla Białorusi ważnym państwem, w którym strona białoruska chciałaby widzieć przyjaciela i partnera. - Chcielibyśmy, żeby nasza granica była granicą przyjaźni, a nie podziału - oświadczył. Dodał, że w trakcie rozmów z ministrem Waszczykowskim dużo miejsca poświęcono kwestiom, które nadal budzą troskę w stosunkach dwustronnych
Zaznaczył, że Polska jest dla Białorusi jednym z najważniejszych zachodnich partnerów handlowych, ale zwrócił uwagę, że dwustronna wymiana handlowa w 2015 r. spadła. „W rozmowach uzgodniono, że zostaną przygotowane propozycje, które pozwolą przywrócić i w najbliższym czasie zwiększyć tę wymianę” – dodał.
Podkreślił, że uważa wizytę polskiego ministra za ważne wydarzenie, które przyczyni się do ożywienia dialogu we wszystkich sferach.
minister spraw zagranicznych Białorusi powiedział, że Mińsk zdecydowanie chce normalizacji stosunków z Unią Europejską
Uładzimir Makiej zaznaczył, że Białoruś chce dywersyfikować swój handel i politykę zagraniczną oraz mieć normalne relacje zarówno ze swym głównym sojusznikiem - Rosją jak też z Unią Europejską i innymi krajami.
Minister Makiej powiedział Polskiemu Radiu, że Polska jako członek Unii Europejskiej i sąsiad z długą wspólną granicą ma ogromne znaczenie dla Białorusi. "Jesteśmy zainteresowani normalnymi kontaktami politycznymi, handlowymi, humanitarnymi, kulturalnymi i innymi z naszym najbliższym sąsiadem".
Waszczykowski zaprosił Makieja do odwiedzenia Polski.
Wicepremier Morawiecki ma pojechać na Białoruś
Waszczykowski powiedział też, że są plany, by za trzy miesiące pojechała na Białoruś polska delegacja z wicepremierem Mateuszem Morawieckim na czele.
Pytani, które z omawianych wątków uważają za najistotniejsze z punktu widzenia swoich państw, obaj ministrowie podkreślili, że każdy temat jest ważny. „Dla sąsiadów wszystkie tematy są ważne, bo każdy temat może doprowadzić do poprawy relacji i każdy może prowadzić do zaognienia sytuacji. Nie lekceważymy zarówno twardej ekonomicznej współpracy, która musi się rozwijać, ale i wydawałoby się pozornie odległych kwestii historycznych. Mogę też zapewnić, że nie lekceważyliśmy problemów Polaków, Białorusinów polskiego pochodzenia mieszkających na Białorusi. A przed nami jeszcze problemy bezpieczeństwa regionalnego, równie ważne w obecnej sytuacji międzynarodowej” – powiedział Waszczykowski.
Nowo otwarte centra wizowe
Szef MSZ udał się też do polskiego centrum wizowego w Mińsku, które w piątek rozpoczęło pracę w docelowym miejscu – centrum handlowym „Galileo” przy dworcu kolejowym.
Powiedział tam, że Polska ma dla Białorusi propozycje dalszego ułatwienia procesu wydawania wiz i zmniejszenia opłat za nie – poprzez wydawanie na Białorusi paszportów biometrycznych oraz zwiększenie liczby polskich konsulów - ale decyzje te muszą zostać podjęte przez władze białoruskie.
- Ale oczywiście życzyłbym sobie, abyśmy się kiedyś spotkali w jednej instytucji europejskiej, w której już nie będzie wiz i nie będzie tego problemu i zaoszczędzimy wszyscy - i państwo, i my również – na tym wielkim wysiłku wdawania wiz – podkreślił.
Na Białorusi otwarto 1 marca cztery polskie centra wizowe, a kolejne cztery rozpoczęły pracę w ubiegłym tygodniu. Od tego czasu przyjęły już ok. 10 tys. wniosków wizowych – powiedział PAP szef operatora centrów, firmy VFS Global, na Rosję i inne kraje Wspólnoty Niepodległych Państw, Prabuddha Sen.
Na Białorusi jest osiem Punktów Przyjmowania Wniosków Wizowych: w Mińsku, Brześciu, Grodnie, Homlu, Baranowiczach, Lidzie, Mohylewie i Pińsku. Oprócz tego wnioski można składać w konsulatach.
Kondolencje w sprawie zamachu w Brukseli
Ministrowie spraw zagranicznych Polski i Białorusi, Witold Waszczykowski i Uładzimir Makiej, potępili wtorkowe zamachy terrorystyczne w Brukseli.
- Zamachy terrorystyczne, szczególnie zamach na życie niewinnych ludzi, niewinnych obywateli zawsze wymaga potępienia – podkreślił Waszczykowski na wspólnej konferencji prasowej po rozmowach z Makiejem w Mińsku.
Jednocześnie złożył kondolencje i wyrazy współczucia tym, którzy stracili najbliższych w tych zamachach.
Także Makiej potępił zamachy w Brukseli. „Białoruś kategorycznie potępia wszelkie przejawy terroryzmu i opowiada się za konsolidacją wysiłków w walce z terroryzmem. Mam nadzieję, że winni zostaną znalezieni i ukarani” – powiedział.
Łukaszenka przekazał wyrazy współczucia królowi Belgów Filipowi, krewnym i bliskim ofiar oraz poszkodowanym w wyniku zamachów, a także całemu narodowi Belgii.- Na Białorusi z wielkim bólem przyjęliśmy wiadomość o licznych ofiarach w ludziach w wyniku zamachów terrorystycznych, do których doszło w Brukseli 22 marca – oświadczył Łukaszenka, którego słowa zacytowano na jego stronie internetowej.
Co ze społecznością demokratyczną na Białorusi?
Minister spraw zagranicznych Witold Waszczykowski przeprowadził w Mińsku spotkanie z przedstawicielami społeczeństwa obywatelskiego tego kraju.
Ryhor Kastusiau, wiceprzewodniczący opozycyjnej Partii Białoruski Front Narodowy, która ma umowę o współpracy z Prawem i Sprawiedliwością, przed spotkaniem powiedział Polskiemu Radiu, że chciałby poruszyć kwestię agresywnej polityki Rosji i związanego z tym niebezpieczeństwa dla niezależności Białorusi.
- Dotyczy ono nie tylko Białorusi, ale również Polski. W przypadku przyłączenia Białorusi do Rosji wojska rosyjskie rozlokują się na samej granicy z Polską. Cieszymy się, że obecne polskie władze rozumieją to zagrożenie - powiedział Kastusiou.
Były kandydat na prezydenta z wyborów 2010 roku mówi również, że chciałby poszerzenia współpracy między organizacjami pozarządowymi Polski i Białorusi. - Sądzę, że taka współpraca może być ściślejsza. Wygrają na tym oba narody. Mamy przecież długą wspólną historię i jesteśmy sąsiadami - podkreślił opozycyjny polityk. Ryhor Kastusiau popiera wprowadzenie w życie idei Międzymorza, czyli zacieśnienia współpracy państw naszego regionu, a więc między innymi Polski, Litwy, Białorusi i Ukrainy.
PAP/IAR/agkm
Informacje o Białorusi: Raport Białoruś, serwis portalu PolskieRadio.pl
CZYTAJ TEŻ:
Szef MSZ Polski w Kuropatach >>>
Minister Witold Waszczykowski na spotkaniu z Polakami w Grodnie >>>
Minister Waszczykowski o problemach w agendzie polsko-białoruskiej >>
Polski MSZ chciałby ułatwień wizowych dla Białorusinów >>>
