Kastuś Kalinowski na czele białoruskiego panteonu

Konstanty Kalinowski, królowie i książęta Wielkiego Księstwa Litewskiego, poeci i pisarze tacy jak Eliza Orzeszkowa, to panteon narodowy Białorusi, w wielu punktach wspólnym z polskim - mówi Franak Wiaczorka, opozycjonista białoruski.

Franak Wiaczorka

Zobacz: Blog Franaka Wiaczorki na portalu PolskieRadio.pl (w serwisie specjalnym Raport Białoruś)>>>

Kolejny raz przekonałem się, że tam, gdzie polityka nie oddziałuje, widać oddziaływanie kultury. Kilka dni temu razem z moimi przyjaciółmi z Białorusi napisałem białoruskie dyktando. Odbywa się ono co roku, w lutym, czasem w marcu lub w kwietniu. Dyktando było poświęcone białoruskiemu bohaterowi Konstantemu Kalinowskiemu.

W 2008 roku udało się zapoczątkować zwyczaj pisania dyktand na podstawie ważnych białoruskich tekstów, związanych z istotnymi wydarzeniami, rocznicami. W tym roku przypada 175 rocznica urodzin Konstanego Kalinowskiego, który jest bohaterem Białoruski, ale równeiż Litwy i Polski.

Dla mnie Kastuś Kalinowski, jeszcze w czasach podziemnego białoruskiego liceum humanistycznego im Jakuba Kołasa, był białoruskim "Che Guevarrą".  Zawsze stawiany był na czele białoruskiego panteonu narodowego, do którego zaliczamy również królów Rzeczpospolitej i książęta Wielkiego Księstwa Litewskiego. Z kolei na Facebooku umieściłem kolaż zdjęć osób z białoruskiego panteonu narodowego i niektórzy zareagowali na to ze zdzwienieniem, gdy zobaczyli Elizę Orzeszkową. Mam wiele wspólnego w kulturze, w historii, polskiej i białoruskiej. Kalinowski to jest postać, która jednoczy.

Czego nie zdołali wymazać bolszewicy w XX wieku, to próbuje teraz zakazać Aleksander Łukaszenka.  Kalinowski jest postacią zakazaną, władze zignorowały rocznicę jego urodzin. Nie zapomnieli jednak o niej Białorusini. Ma nadzieję, że dziesiątki, setki Białorusinów usiadło przy odbiornikach, żeby pisać dyktando. Takie akcje sprawdzają się dobrze, kiedy brakuje wolności słowa, kiedy brakuje informacji, a władze próbują ukrywać nie tylko fakty ze współczesności ale i z historii.

W czasie dyktanda odczytywano jeden z ”Listów spod szubienicy” Konstantego Kalinowskiego.  To tekst bardzo patriotyczny, napisany po białorusku, o Białorusi. – Narodzie białoruski, kiedy poczujesz, że twoi bracia spod Warszawy walczą, to i ty bierz broń i walcz – to słowa, które idealnie pasują nie tylko do 19 wieku, również do 20 i 21 wieku i obecnej sytuacji.

Franak Wiaczorka

Wadzim Prakolczyk: projekt panteonu narodowego Białorusi nadesłany na konkurs radia Swaboda/profil Franaka Wiaczorki na Facebooku

Blog Franaka Wiaczorki

150 rocznica Powstania Styczniowego >>>