Mińsk: koncerty i mityng w Dzień Woli. Opozycjonista zatrzymany

W Mińsku na uroczystych obchodach związanych z Dniem Wolności zebrało się kilka tysięcy ludzi. Działacze niezależni i opozycyjni występowali z krótkimi przemówieniami, były koncerty. Zatrzymano opozycjonistów Źmiciera Daszkiewicza i – na krótko - Witala Rymaszeuskiego.

Obchody Dnia Woli w Mińsku Pobierz hi-res 4916 x 3444 px | 1970.2 KB Pobierz mid-res 1600 x 1120 px

Foto: PAP/EPA/TATYANA ZENKOVICH

Na koncercie organizowanym m.in. przez partie opozycyjne z koalicji centroprawicowej było – według organizatorów – do 2 tys. osób.

Wydarzenie przebiegło w miarę spokojnie, doszło jednak do zatrzymania Daszkiewicza, związanego z białoruskim Młodym Frontem.

Został on zatrzymany przez ludzi ubranych po cywilnemu po tym, jak ze sceny zapewniał, że Dzień Wolności „to także święto szuniawek (od nazwiska ministra spraw wewnętrznych Ihara Szuniewicza, który na państwowe uroczystości przychodzi czasem w mundurze NWKD), ichtamnietów (od "ich tam niet", czyli "ich tam nie ma", jak władze Rosji odpowiadają na pytanie o swoich żołnierzy na Krymie i wschodzie Ukrainy), propagandzistów, cicharów (tajniaków, red.) i nawet samozwańca (prezydent Białorusi Alaksandr Łukaszenka)”. - Bo gdyby nie 25 marca, to gdzie by popełniali swoje złoczyństwa – mówił Daszkiewicz.

Ok. godz. 17 zatrzymany został inny opozycjonista, jeden z liderów Białoruskiej Chrześcijańskiej Demokracji Rymaszeuski, który próbował dowiedzieć się od milicjantów, co się stało z Daszkiewiczem i nagrywał ich swoim telefonem. Po krótkim czasie Rymaszeuski został wypuszczony z milicyjnego samochodu – podało Radio Swaboda.

Przypomniano o więźniach politycznych i o Kuropatach

Podczas swojego wystąpienia działacz Białoruskiej Chrześcijańskiej Demokracji Paweł Siewiaryniec przypomniał o uwięzionych działaczach. Jak mówił, dla części z nich trzeba postarać się o status więźnia politycznego (to z reguły zabiera sporo czasu, red.). Obecnie status więźnia politycznego na Białorusi ma Michaił Żamczużny (działacz na rzecz praw więźniów, skazany na wieloletnie więzienie, traktowany tam z dużą surowością, m.in. wiadomo, że jest odprawiamy do karceru).

Inni uwięzieni z przyczyn politycznych, o których mówił Paweł Siewiaryniec, to m.in. Swiatosław Baranowicz, Źmicier Palienka, Taras Awataraw, Aleś Jurkoić.

Działacz przypomniał także, że od 10 miesięcy opozycja prowadzi stałą wartę w Kuropatach, by pilnować tego miejsca i chronić je. Zachęcał do przyłączania się do tej akcji.

Biało-czerwono-białe flagi

W czasie imprezy używano białoruskiej symboliki narodowej – powiewały biało-czerwono-białe flagi, które nawiązują do Białoruskiej Republiki Ludowej i na początku lat 90. były oficjalnymi barwami narodowymi. Z inicjatywy Łukaszenki zastąpiono je później symboliką nawiązującą do Białoruskiej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej.

Koncert odbył się na Skwerze Kijowskim, oddalonym od ścisłego centrum stolicy. Wcześniej władze czterokrotnie odmówiły mińskim środowiskom niezależnym, które wnioskowały o zgodę na przeprowadzenie imprez w centrum miasta.

W związku z tym część aktywistów dołączyła do sobotniej imprezy zorganizowanej – za zgodą władz – w Grodnie. Na tamtejszym koncercie w Parku na Kałoży uczestniczyło blisko 5 tys. osób.

Dzień Woli

W 1918 r. białoruskie środowiska narodowe próbowały wykorzystać słabość i zamęt w Rosji, by utworzyć własne państwo na terenach okupowanych przez Niemcy. 25 marca tamtego roku proklamowano Białoruską Republikę Ludową i choć nie przetrwała jako państwo, to właśnie ona jest przez środowiska niezależne i opozycję uważana za początek białoruskiej państwowości.

Co roku 25 marca w rocznicę proklamowania niepodległej BRL środowiska opozycyjne i niezależne obchodzą Dzień Wolności, nieoficjalne święto niepodległości. Środowiska opozycyjne domagają się od władzy, by to 25 marca był oficjalnym świętem niepodległości Białorusi, a nie 3 lipca – który upamiętnia wyzwolenie Mińska spod okupacji niemieckiej w II wojny światowej. 

W 2017 roku podczas protestów z okazji Dnia Wolności zatrzymano kilkaset osób.

Areszty, zatrzymania i represje z reguły miały miejsce podczas obchodów Dnia Woli w poprzednich latach.

W 2018 r. władze zgodziły się na obchody poświęcone 100-leciu BRL. Głównym wydarzeniem był wówczas połączony z mityngiem miński koncert „Święto Niepodległości”, zorganizowany przez komitet złożony z opozycjonistów i aktywistów społecznych. W imprezie w centrum miasta przed Teatrem Wielkim Opery i Baletu, na którą wydały zgodę władze miasta, wzięło udział co najmniej 20 tys. osób.

Stream wideo na żywo z tegorocznych obchodów Dnia Woli m.in. w Mińsku i w Grodnie zorganizowały m.in. Radio Swoboda i telewizja Biełsat.

PAP/PolskieRadio.pl/agkm