Haski Trybunał został powołany przez ONZ do rozstrzygania sporów między państwami, a tym samym realizacji pokojowego rozstrzygania konfliktów. Jego Statut został podpisany wraz z Kartą Narodów Zjednoczonych 26 czerwca 1945 roku w San Francisco i wszedł w życie 4 miesiące później.
18 kwietnia 1946 roku sędziowie zebrali się na inauguracyjnym posiedzeniu, a 13 miesięcy później wpłynęła pierwsza sprawa - rząd brytyjski pozwał Albanię za postawienie zagrody minowej w cieśninie Korfu.
Twórcy Trybunału postawili przed nim dwa zadania. Pierwsze z nich to wydawanie wyroków w sporach międzypaństwowych zgodnie z zasadami prawa międzynarodowego. Drugie to sporządzanie opinii doradczych dla organów i upoważnionych agencji Narodów Zjednoczonych.
Wyrok haskiego Trybunału jest ostateczny, nie ma instancji odwoławczej. Opinia doradcza formalnie nie ma mocy wiążącej, w praktyce jest jednak traktowana jako ostateczne potwierdzenie legalności lub nielegalności zachowań będących jej przedmiotem.
Trybunał składa się z 15 sędziów, którzy są wybierani na dziewięcioletnie kadencje. Co 3 lata wymieniana jest jedna trzecia składu. Sędziowie nie mogą zajmować się inną działalnością zawodową ani polityczną. Zgodnie ze Statutem, są niezawiśli - nie reprezentują swoich państw i nie mogą przyjmować instrukcji od skonfliktowanych stron.
W Międzynarodowym Trybunale Sprawiedliwości zasiadali też polscy sędziowie: Bohdan Winiarski w latach 1946-1967 i Manfred Lachs od 1967 do 1993 roku. Krzysztof Skubiszewski zasiadał w Trybunale jako sędzia ad hoc, powołany do konkretnej sprawy.
Trybunał urzęduje w haskim Pałacu Pokoju, w którym mieszczą się także Stały Trybunał Arbitrażowy, Haska Akademia Prawa Międzynarodowego oraz jedna z najbogatszych bibliotek prawa międzynarodowego.
IAR
