- W czasie walk w Warszawie zginęło ok. 18 tys. powstańców. Dalsze 25 tys. odniosło rany. 17 tys. powstańców dostało się do niewoli.
- Niemcy wysłali do walk z powstańcami około 50 tys. żołnierzy. Należeli do nich żołnierze Wehrmachtu, członkowie formacji SS, policji niemieckiej i jednostek kolaborujących.
- Szanse powstańców z Niemcami, którzy dysponowali nieporównywalnym sprzętem i doświadczenie, zwiększały barykady. Zdaniem Sebastiana Pawliny odegrały one w Powstaniu fundamentalną rolę.
Barykady budowali wszyscy – na każdym skrzyżowaniu i każdej przecznicy miasta. Wznoszono je z ziemi, płyt chodnikowych, mebli, przewróconych tramwajów. Były tarczami chroniącymi przed niemieckimi kulami, stanowiskami strzeleckimi, rowami przeciwczołgowymi, przestrzenią, w której przenikały się życie i śmierć.
Zainteresowanie powstaniem warszawskim
Sebastian Pawlina z historią powstania warszawskiego obcował od urodzenia. W naturalny sposób jego zainteresowania przekształciły się w książki o tej tematyce. - Wychowałem się na warszawskiej Woli, czyli miejscu które usiane jest powstańczymi historiami i tablicami upamiętniającymi pomordowanych w sierpniu 1944 roku - opowiedział.
- Cały czas mam w głowie pewną historię. Kiedy chodziłem do przedszkola, moja mama zanim zaprowadziła mnie któregoś dnia, to odebrała telefon od taty, który powiedział, żebym został w domu, bo w telewizji leci "Kanał". Wtedy byłem na ten film jeszcze za młody, ale po latach do niego wróciłem - dodał.
Barykady w Powstaniu
Autor podkreślił, że barykady odegrały bardzo ważną rolę w walce z Niemcami. - Barykady miały fundamentalne znaczenie dla Powstania. Zarówno ze względów praktycznych jak i symbolicznych - powiedział.
- Był to w zasadzie jedyny sposób na to, żeby Powstańcy mogli toczyć jakąkolwiek walkę z Niemcami, którzy przerastali ich pod każdym względem. Musieli sobie w jakiś sposób radzić i stąd wziął się pomysł barykad - wyjaśnił.
Większe szanse na przeżycie
Sebastian Pawlina powiedział również, że przeszkody tworzone przez powstańców na ulicach zwiększały szanse na przeżycie. - Barykady pełniły różną rolę. Odgrywały dużą rolę w zatrzymywaniu Niemców przed wkraczaniem w głąb kolejnych dzielnic. Było to widoczne zwłaszcza na Starym Mieście - powiedział.
- Rola schronienia także była niezwykle istotna. Niemcy mieli bardzo dobry wgląd w przebieg ulicy. Snajperzy mogli blokować przejścia przez ulicę z bardzo dużą skutecznością. Powodowało to nieustające straty. Żeby przejść z jednej strony na drugą trzeba się było schronić i przebiec. Dużo ludzi ginęło w ten sposób nawet przy barykadach, ale zwiększyło to i tak procent szans na przeżycie - zaznaczył Sebastian Pawlina.
17:39 PR2 2024_08_01-09-12-02.mp3 Sebastian Pawlina o roli barykad w Powstaniu Warszawskim (Poranek Dwójki)
***
Tytuł audycji: Poranek Dwójki
Prowadziła: Monika Zając
Gość: Sebastian Pawlina (autor książki "Barykady '44. Nadzieja i wspólnota")
Data emisji: 1.08.2024
Godz. emisji: 9.15
dz
