Karol Szymanowski komponował I Kwartet smyczkowy w roku 1917. Głównie jesienią, w Tymoszówce i Elizawetgradzie. Historia utworu jest jednak nieco rozciągnięta jest w czasie.
Wprawdzie w 1922 roku kompozytor otrzymał za niego I nagrodę na konkursie Ministerstwa Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego, ale z prawykonaniem trzeba było poczekać aż do 10 marca 1924 roku. Wtedy to kwartet smyczkowy Filharmonii Warszawskiej po raz pierwszy zagrał ten utwór. Ale to nie wszystko. Ponoć kompozytor ciągle nosił się z napisaniem czwartej części, finału w formie fugi, który ostatecznie jednak nigdy nie powstał. Co więcej, jeszcze przed oddaniem do druku Szymanowski zmienił kolejność części.
W 1917 roku Paweł Kochański tak pisał do Karola Szymanowskiego: „pamiętasz, jak nie lubiłeś kwartety, mówiłeś, że to nie zadawalnia Ciebie, że za mało brzmienia?”.
Płytowy Trybunał Dwójki za najlepsze uznał następujące nagranie utworu:
Kwartet Śląski (Studio Koncertowe im. W. Lutosławskiego w Warszawie, II/1997, CD Accord 1997
Słuchaliśmy także następujących interpretacji:
Camerata Quartet (Sala Koncertowa PSM im. K. Szymanowskiego w Warszawie, IV/2000, DUX 2002)
Szymanowski Quartet (Studio radiowe SWR w Stuttgarcie, 2009/2010; Avi-Music 2011)
Royal String Quartet (Potton Hall, III/2008, Hyperion 2009)
Appolon Musagète Quartett (Monachium 2009, Oehms Classics 2010)
Meccore String Quartet (Filharmonia Kielecka, VI/2014, Polskie Nagrania/Warner 2015)
***
Tytuł audycji: Płytowy Trybunał Dwójki
Prowadzi: Jacek Hawryluk
Goście: Marcin Zdunik, Kacper Miklaszewski , Adam Suprynowicz
Data emisji: 23.01.2016
Godzina emisji: 17.00
mm/jp