Nikomu, albo raczej wszytkim, swoje księgi/Daję. By kto nie mniemał (strach to bowiem tęgi),/Że za to trzeba co dać,/wszyscy darmo miejcie (z dedykacji Jana Kochanowskiego do Pieśni)
Nie umrę – pisał , ufny w potęgę słowa, które, jak uczył go Horacy, jest trwalsze od spiżu.
Zachowa go historia literatury: „największy polski poeta renesansu”, „do czasów romantycznych wieszczów najwybitniejszy słowiański poeta”.
Na pewno zostanie w pamięci rodzimych twórców. Zwłaszcza tych, którzy przyznają się do tradycji, to znaczy zakorzenienia w polszczyźnie. Przywoływał go Tuwim (za Norwidem do czarnoleskiej rzeczy tęskniący), Jastrun (to ewangelia polskiej mowy), Miłosz (byłem mieszkańcem krainy idealnej, tworzyły ją stare przekłady Biblii, pieśni kościelne, Kochanowski, Mickiewicz), Herbert (pisząc na kilka miesięcy przed swoją śmiercią wprowadzenie do wieczoru poetyckiego, wspominał poetów, którzy jego zdaniem odcisnęli na polskiej poezji najwyraźniejsze piętno: wśród zaledwie sześciu nazwisk znalazł się również Kochanowski), przywołują go inni.
Jednak – nie licząc szkół, gdzie się musi – Jan Kochanowski jest dziś rzadko czytany. Być może zatem warto choć na chwilę powrócić do złotego renesansu i zweryfikować sąd o wielkości. Odnaleźć niezmienne, mimo wieków, emocje. Poddać się rytmowi poetyckich inkantacji.
Apollo wraz z Muzami
Zapraszamy do wysłuchania wybranych Pieśni Jana Kochanowskiego w interpretacji Henryka Machalicy i Krzysztofa Gosztyły (opracowanie Bogumiły Prządki).
poniedziałek, 22 marca: Dzbanie mój pisany… (I, 3), Kto mi dał skrzydła…(I, 10)
wtorek, 23 marca: Słońce pali, a ziemia idzie w popiół…(II, 7), Wy, którzy pospolitą rzeczą władacie… (II, 14), Ucieszna lutni… (II, 18)
środa, 24 marca: Nic po tych zbytnich potrawach... (II, 16), Jest kto, co by wzgardziwszy… (II, 19), Czego chcesz od nas, Panie… (II, 25)
czwartek, 25 marca: Niezwykłym i nie leda piórem opatrzony… (II, 24), Panie, jak barzo błądzą… (Fragmenta, 5)
piątek, 26 marca: Przeciwne chmury słońce nam zakryły (II, 1), Nie ma świat nic trwałego… (Fragmenta, 2)
Audycję opracowała Bogumiła Prządka.
