Małgorzata Szejnert, autorka książki "Wyspa klucz", opowiadała o problemach i życiu codziennym środowiska emigracyjnego na Ellis Island – małej wyspie w porcie Nowego Jorku, niedaleko wyspy Manhattan. Na wyspie w latach 1892-1924 działało centrum przyjmowania imigrantów do Stanów Zjednoczonych przybywających z Europy. Do ostatecznego zamknięcia w 1954, stacja przyjęła około 12 milionów imigrantów. Przed rozpoczęciem życia w nowym kraju emigranci przybywali na wyspę tam, gdzie byli przesłuchiwani przez urzędników i badani przez lekarzy. W większości przypadków była to szybka procedura i imigranci spędzali na wyspie tylko kilka godzin, ale niektórzy musieli spędzać tygodnie lub miesiące w szpitalach, a około 3 tysięcy osób zmarło. Około 2 procent osób przechodzących przez stację nie otrzymało zgody na osiedlenie się w USA i musiało wrócić do Europy.
W latach 20. Stany Zjednoczone drastycznie ograniczyły liczbę przyjmowanych imigrantów. Ponadto Stany Zjednoczone, stając się światową potęgą po I wojnie światowej, otworzyły sieć ambasad na całym świecie, eliminując potrzebę badania imigrantów w momencie ich przybycia. W 1924 wyspa Ellis przestała być głównym punktem wjazdowym. Wyspa stała się punktem przetrzymywania uchodźców lub osób uznawanych za potencjalnych "wrogich cudzoziemców", byli to głównie Niemcy, Włosi i Japończycy podczas II wojny światowej. Przez wiele lat toczyły się spory między stanami Nowy Jork i New Jersey o jurysdykcję, a w 1965 zaliczono ją do listy Pomników Narodowych. W 1990 na wyspie otworzono muzeum.
Z kolei o tym jak toczyło się życie już legalnych imigrantów opowiadaką: italianistka i historyk - Małgorzata Bonikowska oraz amerykanista i socjolog Marek Szopski.
Gościem audycji była też Vincenza Scarpaci, autorka książki "The Journey of the Italians in America", dotyczącej włoskich migracji po USA. Celem książki było ukazanie, głównie poprzez fotografie, ewolucji, jaką przeszła społeczność włoska i jej ogromnego wpływu na kulturę amerykańską. Scarpaci mówiła, że najwięcej nieporozumień wywołała sytuacja Amerykanów włoskiego pochodzenia podczas II wojnie światowej, podejrzewano ich o profaszystowskie sympatie i przesiedlano. Pokazuje, jak bardzo zmienił się stosunek Amerykanów do włoskiej mniejszości od tamtego czasu, dziś już nie piętnuje się emigrantów z powodu kultywowania przez nich rodzimej kultury czy ich potrzeby utrzymywania pewnej odrębności.
Audycję "Słuchaj świata" przygotowali: Bartosz Panek i Kuba Borysiak.
Aby jej posłuchać wystarczy kliknąć ikonę dźwięku "Różne oblicza emigracji" w boksie "Posłuchaj" po prawej stronie.
