We współczesnej kulturze euroamerykańskiej pierwszy etap życia ludzkiego jest wyraźnie wyodrębniony i postrzegany jako ogromnie ważny i wartościowy. Ten stosunek do dzieciństwa nie jest wbrew pozorom wcale taki oczywisty. Nie tylko poza Europą, ale i w naszej przeszłości - i to niezbyt odległej - dzieciństwo traktowano w sposób zgoła odmienny. Czy żyjemy w okresie zdziecinnienia naszej kultury, czy też dopiero dziś przywiązujemy właściwą wagę do rozwoju dziecka, a w dawnych czasach interesowano się nim zbyt mało?
W audycji Michała Nowaka mogliśmy wysłuchać, co o dziecku – jego miejscu w świecie współczesnym – mówi prawnik, etnomuzykolog, etnograf, psychoterapeuta.
Jak podkreślała prof. Monika Płatek, kryminolożka, polskie prawo chroni dziecko. Jednak pewne kulturowo ukształtowane postawy dorosłych wobec najmłodszych wymagają zmian – na poziomie bardziej mentalnym niż legislacyjnym. Rzecz dotyczy choćby tak zwanego "karcenia dzieci", które przeradza się czasem (często?) w przemoc wobec nich. Czy karcenie jest przestępstwem? – Nie chodzi o to, by z rodziców czynić przestępców, bo ci rodzice tak samo byli tłuczeni w imię miłości, wychowania i dojrzałości. Ważne, żebyśmy zrozumieli, że to my, dorośli, mamy kłopot z komunikowaniem się z dzieckiem – mówiła prof. Płatek. Nawet w sytuacjach niewątpliwie trudnych wychowawczo (dzieci bywają trudne, a dorośli po prostu zmęczeni) powinniśmy się powstrzymać od okazywania fizycznej przewagi nad dzieckiem. – Klaps przyzwyczaja do przemocy, uczy, że stosowanie przemocy tak naprawdę się opłaca.
Rozmówczyni Michała Nowaka wskazała również na swoistą potrzebę uzupełnienia, wynikającą z nowych kontekstów kulturowych, cywilizacyjnych, pewnych znanych każdemu prawd. – "Czci ojca swego i matkę swoją" to jedno z najbardziej perwersyjnych przykazań. Powinniśmy je zmienić na: "Czci ojca swego, matkę swoją i dziecko swoje".
Gośćmi audycji byli: prof. Monika Płatek - kryminolożka, Adam Strug - śpiewak, etnomuzykolog, Adam Czyżewski - dyrektor Muzeum dla Dzieci przy Państwowym Muzeum Etnograficznym w Warszawie oraz prof. Andrzej Leder - filozof kultury, psychoterapeuta.
