Teatr radiowy - jaki jest, jeśli jest

Istnienie teatru radiowego wcale nie jest oczywiste. Radio wymaga bowiem innej formy niż scena dramatyczna. O tym mówili goście Dwójkowego studia w sopocie.

Foto: sxc.hu

Radiowe słuchowiska – często wybitne kreacje artystyczne z udziałem znakomitych aktorów i reżyserowane przez znakomitych mistrzów sceny – przyzwyczailiśmy się nazywać "teatrem radiowym", ale sprawa nie jest taka prosta. Wystarcczy uświadomić sobie, że nawet utwory dramatyczne wymagają adaptacji dla potrzeb radia. Jest to wyzwanie, które jednak autorzy podejmują chętnie.

- Każdy reżyser ma potrzebę, żeby się zmierzyc z Szekspirem. Jak nadarza się okazja artystyczna, należy z niej korzystać i ja to zrobiłem – mówił Waldemar Modestowicz, którego autorska adaptacja "Hamleta" zrealizowana w Programie 1 bierze udział w tegorocznym konkursie. – Każde takie spotkanie traktuję jako przygodę, do której zapraszam moich przyjaciół-aktorów. Efekt ma mniejsze znaczenie niż to, co się między nami zdarzyło, niż pamięć o tym jak dochodziliśmy przez kilka dni do momentu, w którym daną scenę można było zagrać i zarejestrować.

Paweł Łysak zaś nie zgodził się z rozróżnieniem materiału literackiego na klasykę i utwory współczesne ("Zgon w pałacu biskupim" Jarosława Jakubowskiego w reżyserii Pawła Łysaka zrealizowany w Polskim Radiu Pomorza i Kujaw bierze udział w konkursie):

- Nie ma innej sztuki, niż sztuka współczesna, bez względu na to, co się bierze. Zawsze przepuszczamy to przez naszą wrażliwość, a dźwięki, które słyszymy w tle są tego dobrą ilustracją: tu rozmawiamy o Szekspirze, a obok trwa impreza o ludycznym charakterze. Wchodząc do studia wnosimy cały współczesny świat ze sobą. Jestesmy ukształtowani przez kontekst, w jakim żyjemy, a nawet ten, w którym się znaleźliśmy po przeczytaniu gazety.

David Zane Mairowitz (bierze udział w konkursie spektaklem "Kapitan Wspaniały powraca" zrealizowanym w Trójce) natomiast zanegował w ogóle istnienie radiowego teatru:

- Nie wierzę, że radio jest formą teatru. Radio jest podobne do kina, nie do teatru, a to ze względu na operowanie czasem, jakiego wymaga radio.

Monika Powalisz, która debiutuje w radiowym teatrze ("Koniec świata w Dębkach" – realizacja Programu 1 – utwór porównywany z "Melancholią" Larsa von Triera) zgodziła się z Mairowitzem:

- W rytmie, stylu pracy, sposobie pracy nad tekstem jest bardzo dużo elementów, które pokrywają się z światem filmu. Słuchowisko radiowe powstaje dopiero na etapie realizacji we współpracy z realizatorem dźwięku.

Gośćmi Jacka Wakara Byli: Waldemar Modestowicz, Paweł Łysak, David Zane Mairowitz, jego tłumaczka Zofia Ziemann oraz Monika Powalisz.