"Zwyczajny jak gruda ziemi". Teresa Worowska o Beli Hamvasie i jego esejach

Ostatnia aktualizacja: 03.06.2022 22:00
"Wybrałem nie los cezarów, nie agon, nie sławę, nie sukces, nie życie publiczne, tylko intymną i ciepłą samotność, ponieważ jest bogatsza. Jest czymś więcej" – pisał Bela Hamvas. Ten węgierski myśliciel, pisarz, eseista, tłumacz jest w Polsce prawie zupełnie nieznany.
Dekadę temu w Polsce ukazała się książka Beli Hamvasa Filozofia wina
Dekadę temu w Polsce ukazała się książka Beli Hamvasa "Filozofia wina"Foto: Pixabay

Dekadę temu ukazała się jego książka "Filozofia wina", a ponad 30 lat temu kilka tekstów tego autora opublikowała "Literatura na świecie". Teraz wydano w tłumaczeniu Teresy Worowskiej tom "Księga gaju laurowego i inne eseje".

Urodzony w 1897 roku Bela Hamvas należał do najlepiej oczytanych i najśmielej myślących ludzi w swoim kraju. Wziął udział w walkach na frontach pierwszej wojny światowej. Jego rodzina musiała się przenieść z terenów, które po traktacie w Trianon przyznano Czechosłowacji, i zamieszkać w Budapeszcie.

Hamvas najpierw pracował jako dziennikarz, by potem zostać bibliotekarzem w budapeszteńskiej Bibliotece Stołecznej. Po drugiej wojnie światowej komuniści odsunęli go od jakiejkolwiek pracy umysłowej i zabronili publikacji. Swoje największe dzieła napisał, pracując jako robotnik i magazynier na wielkich budowach socjalistycznych.

Jeden z przyjaciół Hamvasa powiedział o nim: "Był tak zwyczajny jak gruda ziemi". Pisarz zmarł w 1968 roku.

Wydana do tej pory na Węgrzech spuścizna Hamvasa liczy 33 tomy. W opublikowanych właśnie w Polsce esejach Hamvas pisze m.in. o kryzysie cywilizacji, o duchowych tradycjach ludzkości, o potrzebie samotności, o literaturze, drzewach, podróżach na Południe.

Jak mówi tłumaczka książki Teresa Worowska, lektura esejów Hamvasa może przynieść ukojenie i spokój szczególnie w naszych trudnych czasach. Właśnie Teresa Worowska przybliżyła słuchaczom Dwójki życie i twórczość eseisty.


Posłuchaj
24:12 2022_06_03 21_31_30_PR2_Strefa_literatury.mp3 Zwyczajny jak gruda ziemi. Teresa Worowska o Beli Hamvasie i jego esejach (Strefa literatury/Dwójka)

 

***

Tytuł audycji: Strefa literatury

Prowadziła: Dorota Gacek

Gość: Teresa Worowska (tłumaczka)

Data emisji: 03.06.2022

Godzina emisji: 21.30

Czytaj także

Leopold Staff. Wciąż inny, zawsze aktualny. Archiwalne nagrania poety [POSŁUCHAJ]

Ostatnia aktualizacja: 14.11.2023 05:50
Jeden z najwybitniejszych poetów XX wieku urodził się 14 listopada 1878 roku. Należał aż do trzech epok polskiej literatury. "Zmienność Staffa wprawiała współczesnych w zakłopotanie, ponieważ prawie zawsze był aktualny; a przy samym końcu życia, po drugiej wojnie światowej, znalazł się pod wpływem bardzo młodych poetów" - pisał o poecie Czesław Miłosz.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Happy endu nie będzie. Franz Kafka i jego dzieło

Ostatnia aktualizacja: 03.06.2023 05:50
W jednym z listów Franz Kafka napisał: "Moje życie składa się, i właściwie składało się zawsze z prób pisania, i to najczęściej prób nieudanych. Gdybym jednak nie pisał, to leżałbym już na ziemi, wart tylko tego, by zostać wymiecionym".
rozwiń zwiń