Kolejne trzy tomy z twórczością Rembeka
W roku 2021 otrzymaliśmy pierwsze trzy tomy "Dzieł zebranych" Stanisława Rembeka, rok temu kolejne trzy, a za kilka dni będą miały premierę trzy kolejne. To prawdziwe przywracanie do życia wspaniałego pisarza i książek, po które bez wątpienia warto sięgać, do których warto wracać. Tę edycję przygotował do druku i opatrzył posłowiami profesor Maciej Urbanowski, z którym omawialiśmy w Dwójce wcześniej wydane tomy i z którym omówiliśmy te, których premiera 16 sierpnia.
Mojego gościa na początek zapytałem o to, czy Rembek jest pisarzem historycznym. Potem porozmawialiśmy o zawartości poszczególnych tomów. Tom VII to "Przemoc i szabla. Powieść z XVIII wieku". Nie wiemy, kiedy zaczął ją pisać. Wiemy, że jej druk w "Kurierze Porannym" zakończył się w przededniu wojny. Z jej wydaniem książkowym miał po wojnie kłopoty. Akcja toczy się między jesienią roku 1767 a późną wiosną roku 1768. Wypadki oglądamy oczyma najmłodszego wówczas, bo ledwie dwudziestoletniego Józefa Wybickiego, posła na sejm.
Uczeń Żeromskiego i Sienkiewicza
Maciej Urbanowski napisał w posłowiu: Rembek był w tych swoich historiozoficznych poszukiwaniach - jednocześnie - uczniem rozdrapującego narodowe rany "pesymisty" Żeromskiego i piszącego ku pokrzepieniu polskich serc "optymisty" Sienkiewicza.
Tom VIII to "Ballada o wzgardliwym wisielcu i dwie gawędy styczniowe". Zapytałem dlaczego "Balladę" dedykował Bolesławowi Piaseckiemu…
Powstanie styczniowe, jak sam pisał, było jego ulubionym okresem historycznym. Ale jest ono przez Rembeka opisywane z perspektywy jego końca, a więc w momencie, gdy właściwie jest ono już porażką. Główny bohater opowiadania to pułkownik Aleksander Kamiński, zastępca prokuratora wojennego, sporo jednak w "Balladzie" autentycznych postaci…
28:27 2023_08_11 19_31_21_Dwojka_Strefa_literatury.mp3 Stanisław Rembek wraca do obiegu czytelniczego (Strefa literatury/Dwójka)
Gawędy inspirowane widokiem ruin Warszawy
Rembek wyznał Zbigniewowi Irzykowi: "bezpośrednią inspiracją moich gawęd styczniowych były przeżycia minionej wojny, był widok ruin Warszawy".
Tom IX to "Wianek Malwiny. Powieść z lat 1820-1831". Są to tylko fragmenty nieskończonej powieści. Początkowe partie powieści mają raczej rys komiczno-humorystyczny, a zarazem erotyczny. Ale najciekawsze jest widzenie powstania oczyma Rosjan. Prace nad powieścią zaczął w okolicach roku 1949…
Zapytałem także o to, czym są znajdujące się w tym tomie "Uzupełnienia brązownicze". Stanisław Rembek, dzięki tej edycji, wraca do obiegu czytelniczego. Z całą pewnością na to zasługuje.
***
Tytuł audycji: Strefa literatury
Prowadził: Wacław Holewiński
Gość: prof. Maciej Urbanowski (historyk literatury)
Data emisji: 11.08.2023
Godzina emisji: 19.30
pg/mo
