Wszystkie twarze Aliny Sz.

Jej prace wystawiano w Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Nowym Jorku, jej dzieło doceniali tacy twórcy jak Marcel Duchamp czy Max Ernst. Posłuchaj opowieści o niezwykłej polskiej artystce.

Wystawa prac Aliny Szapocznikow w Muzeum Narodowym. Na zdjęciu: "Portret wielokrotny", 1967 r.

Foto: PAP/Wojciech Kryński

Alina Szapocznikow pochodziła z rodziny żydowskich lekarzy. W czasie II wojny żyła w gettach (w Pabianicach i Litzmannstadt), była więziona w obozach koncentracyjnych. O przeżyciach wojennych prawie nigdy nie wspominała, choć niektóre interpretacje jej twórczości wskazują na wypieraną traumę. Po wojnie wyjechała do Pragi, gdzie podjęła praktykę artystyczną w pracowni rzeźbiarza Otokara Velimskiego. Studiowała również w praskiej Wyższej Szkole Artystyczno-Przemysłowej. W latach 1948-1950 kształciła się w École nationale supérieure des beaux-arts w Paryżu.
Ciężka choroba uniemożliwiła dalsza naukę, wróciła do Polski, by – po epizodzie socrealistycznym – zająć się autonomiczną, wysoko cenioną przez krytyków sztuką. W 1963 roku wyjechała z kraju i zamieszkała w Paryżu. Zmarła w marcu 1973.

Fragment okładki książki "Kroją mi się piękne sprawy. Wydawnictwo Karakter.

- Nie miała wahań i wątpliwości, co do tego, co robiła – wspomina fotograf Tadeusz Rolke. – Bardzo szybko mieliśmy dobry kontakt i stałem się jej nadwornym fotografem do jej wyjazdu z Polski. Na ogół chodziło o nową rzeźbę, byłem wzywany. Szapocznikow tą rzeźbą jeszcze żyła, to było świeżo narodzone dziecko. Tak ją traktowała, jak niemowlę. Krążyła wokół rzeźby, a później krążyliśmy we dwoje, bo chodziło o wybranie najodpowiedniejszego momentu, strony tej rzeźby, aby ją sfotografować. Robiliśmy czasem dwa-trzy ujęcia, ale na ogół decyzja zapadała przed naciśnięciem spustu.

W piątkowych "Opowieściach po zmroku", zatytułowanych "Życia Aliny Szapocznikow", o rzeźbiarce opowiedzieli historycy sztuki Joanna Mytkowska, dr Agata Jakubowska, Katarzyna Szotkowska Beylin, jej syn Piotr Stanisławski oraz zaprzyjaźnieni z nią: fotograf Tadeusz Rolke oraz malarz Wojciech Fangor. Z archiwów Polskiego Radia wysłuchaliśmy wypowiedzi Romana Cieślewicza (grafika, drugiego męża artystki).
Zapraszamy do wysłuchania audycji Aleksandry Łapkiewicz i Moniki Pilch