"W Polsce nie widać uczciwych ludzi"

Ostatnia aktualizacja: 24.06.2013 15:00
- Każdy kradnie. To wszystko wygląda, jak jeden dowcip, tyle że straszny. Komunizm bardzo wiele zniszczył - ubolewała w ostatnim radiowym wywiadzie, udzielonym w 2003 roku, Zofia Hertz.
Audio
  • Ostatni wywiad z Zofią Hertz (Opowieści po zmroku/Dwójka)
Zofia Hertz, Maisons-Laffitte, 1997.
Zofia Hertz, Maisons-Laffitte, 1997. Foto: TVP/PAP/Mikołaj Nestorowicz

10 lat od śmierci redaktorki paryskiej "Kultury" Dwójka przypomina ostatni wywiad, którego udzieliła ona Annie Lisieckiej.

Żyli jak na poligonie, według słów Jerzego Giedroycia: "wciąż pod namiotami". Swoją pracę traktowali jako służbę, wierzyli w misję, którą wykonują, mieli poczucie uczestnictwa w swoistej wojnie o Polskę.  - Choć dla wielu wydawało się to mrzonką, założyli pismo, które, jak wierzyli, doprowadzi do tego, że Polska będzie niepodległa - mówiła w Dwójkowej audycji Barbara Toruńczyk.

Zofia Hertz - jedna z najważniejszych postaci środowiska paryskiej "Kultury". Współzałożycielka tego pisma, a w szerokim tego słowa znaczeniu: gospodyni Maisons-Laffitte. Po śmierci Giedroycia - zgodnie z jego życzeniem - zaprzestała wydawać "Kulturę" i książki. Maisons-Laffitte przekształciło się w rodzaj ogromnego archiwum, nieustannie nawiedzanego przez badaczy różnych dyscyplin. - Żadna biblioteka nie dysponuje takim zbiorem dokumentów na temat najnowszej historii Polski - mówiła z dumą Zofia Hertz. - My archiwizowaliśmy absolutnie wszystko. Zwykle były to mikrofilmy, które docierały do nas ukryte w króliczkach wielkanocnych - dodaje żartobliwie. 

W rozmowie z Anną Lisiecką gospodyni Maisons-Laffitte wspominała jednak przede wszystkim heroiczną, ale czasami też przezabawną przeszłość. Wróciła między innymi do okresu, gdy gościem "Kultury" był Marek Hłasko. - To był grzeczny chłopiec. Mój mąż pozwolił mu mówić do siebie "wuju". Owszem, lubił wypić, ale nie był pijakiem - uśmiecha się Zofia Hertz i opowiada, jak ówczesny enfant terrible polskiej literatury... usługiwał do stołu i zmywał naczynia.

Więcej barwnych anegdot w załączonym nagraniu audycji "Opowieści po zmroku".

>>>Posłuchaj także nagrań związanych z Zofią Hertz w serwisie specjalnym Polskiego Radia "Radia Wolności"<<<

Zofia
Zofia Hertz i Jerzy Giedroyc. Fot. Instytut Literacki w Paryżu

>>>Zobacz serwis specjalny Polskiego Radia poświęcony Jerzemu Giedroyciowi<<<

Wywiad z Zofią Hertz uzupełniony został nagraną przez autorkę - Annę Lisiecką - wypowiedzią Czesława Miłosza. Gośćmi programu byli również Elżbieta Sawicka i Jerzy Kisielewski.

Czytaj także

Henryk Giedroyc – wspomnienie

Ostatnia aktualizacja: 03.11.2010 19:59
Zapraszamy do wysłuchania audycji o zmarłym w marcu tego roku współtwórcy Instytutu Literackiego, jego dyrektorze w latach 2003–2010.
rozwiń zwiń
Czytaj także

"Polska potrzebowała takiego pisma"

Ostatnia aktualizacja: 17.05.2019 12:02
– Był na początku założenia Instytutu, jeszcze w Rzymie. "Kultura" bardzo wiele mu zawdzięcza – podkreślał doniosłą rolę Herlinga-Grudzińskiego w współtworzeniu pisma Jerzy Giedroyc.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Jerzy Giedroyc - barwny człowiek na miarę epoki

Ostatnia aktualizacja: 27.11.2012 16:00
- Impulsem do napisania tej książki była autobiografia Giedroycia, która mnie niezwykle zirytowała - mówił w Dwójce Marek Żebrowski, autor książki "Jerzy Giedroyc – życie przed Kulturą".
rozwiń zwiń
Czytaj także

Gdy żołnierze przestali czytać książki Giedroycia

Ostatnia aktualizacja: 14.01.2013 13:19
Mija 60 lat od rozpoczęcia działalności niezwykle ważnej dla polskiej kultury serii wydawniczej Instytutu Literackiego Jerzego Giedroycia. Co poprzedzało tę inicjatywę?
rozwiń zwiń