10 lat od śmierci redaktorki paryskiej "Kultury" Dwójka przypomina ostatni wywiad, którego udzieliła ona Annie Lisieckiej.
Żyli jak na poligonie, według słów Jerzego Giedroycia: "wciąż pod namiotami". Swoją pracę traktowali jako służbę, wierzyli w misję, którą wykonują, mieli poczucie uczestnictwa w swoistej wojnie o Polskę. - Choć dla wielu wydawało się to mrzonką, założyli pismo, które, jak wierzyli, doprowadzi do tego, że Polska będzie niepodległa - mówiła w Dwójkowej audycji Barbara Toruńczyk.
Zofia Hertz - jedna z najważniejszych postaci środowiska paryskiej "Kultury". Współzałożycielka tego pisma, a w szerokim tego słowa znaczeniu: gospodyni Maisons-Laffitte. Po śmierci Giedroycia - zgodnie z jego życzeniem - zaprzestała wydawać "Kulturę" i książki. Maisons-Laffitte przekształciło się w rodzaj ogromnego archiwum, nieustannie nawiedzanego przez badaczy różnych dyscyplin. - Żadna biblioteka nie dysponuje takim zbiorem dokumentów na temat najnowszej historii Polski - mówiła z dumą Zofia Hertz. - My archiwizowaliśmy absolutnie wszystko. Zwykle były to mikrofilmy, które docierały do nas ukryte w króliczkach wielkanocnych - dodaje żartobliwie.
W rozmowie z Anną Lisiecką gospodyni Maisons-Laffitte wspominała jednak przede wszystkim heroiczną, ale czasami też przezabawną przeszłość. Wróciła między innymi do okresu, gdy gościem "Kultury" był Marek Hłasko. - To był grzeczny chłopiec. Mój mąż pozwolił mu mówić do siebie "wuju". Owszem, lubił wypić, ale nie był pijakiem - uśmiecha się Zofia Hertz i opowiada, jak ówczesny enfant terrible polskiej literatury... usługiwał do stołu i zmywał naczynia.
Więcej barwnych anegdot w załączonym nagraniu audycji "Opowieści po zmroku".
>>>Posłuchaj także nagrań związanych z Zofią Hertz w serwisie specjalnym Polskiego Radia "Radia Wolności"<<<
Zofia Hertz i Jerzy Giedroyc. Fot. Instytut Literacki w Paryżu
>>>Zobacz serwis specjalny Polskiego Radia poświęcony Jerzemu Giedroyciowi<<<
Wywiad z Zofią Hertz uzupełniony został nagraną przez autorkę - Annę Lisiecką - wypowiedzią Czesława Miłosza. Gośćmi programu byli również Elżbieta Sawicka i Jerzy Kisielewski.