Jak udźwignąć ten problem, czyli prefiks na przedzie

Choć dodaje się je do wyrazu łatwo, mogą przyprawić o ból głowy. Tym bardziej, jeśli niektóre z nich mają wiele znaczeń. Jak poradzić sobie z prefiksami?

Przedrostek (prefiks) to cząstka słowotwórcza wyrazu znajdująca się przed jego rdzeniem lub jedna z paru cząstek poprzedzających rdzeń wyrazu (zdj. ilustracyjne)

Foto: Bundesarchiv, Bild 183-31729-0003 / CC-BY-SA 3.0

Większość z nas nie ma problemu, by zauważyć różnicę w znaczeniu między słowami: przepisać, wypisać, odpisać… Co jednak, jeśli nagle będziemy musieli się zmierzyć z dyshonorem lub dyspalatalizacją? (dla niewtajemniczonych - to drugie oznacza zmianę samogłoski przedniej w tylną).

Agata Hącia tłumaczy, że w takim wypadku mamy do czynienia z homonimicznością. Niewinnie wyglądające "dys" przybiera tu bowiem dwa zupełnie inne znaczenia. W pierwszym przypadku oznacza ono "zaprzeczenie", a w drugim "rozkład".

Z czego wynika ta różnica i co ma z tym wspólnego łacina i greka? O etymologii prefiksów i innych językowych dys-onansach posłuchamy w nagraniu audycji.

***

Tytuł audycji:  Nasz język współczesny

Rozmawiała: Małgorzata Tułowiecka

Gość: Agata Hącia (językoznawczyni)

Data emisji: 13.09.2016

Godzina emisji: 18.00

mz/mg