Tytuł dramatu nawiązuje do pieśni "La Varsovienne", zagrzewającej do walki uczestników powstania listopadowego 1830-1831 roku. Melodia tejże "Warszawianki" od 81 lat towarzyszy naszemu Programowi, już w 1937 roku stała się sygnałem Warszawy Drugiej, do tradycji której nawiązuje współczesny Program 2. I choć historycznie rzecz biorąc, Wyspiański pisząc "Warszawiankę" popełnił anachronizm, wykorzystując melodię i tekst pieśni, która powstała parę miesięcy po bitwie o Olszynkę Grochowską, to melodia Karola Kurpińskiego stałą się trwałym dźwiękowym symbolem tej najkrwawszej bitwy powstania listopadowego.
Dla Polskiego Radia "Warszawianka" ma szczególne znaczenie także dlatego, że rozpoczyna historię teatru radiowego w Polsce. Słuchowisko w adaptacji Alojzego Kaszyna, ówczesnego kierownika programowego Polskiego, miało swoją premierę 29 listopada 1925 roku.
Akcja dramatu ma miejsce w trzecim dniu jednej z ważniejszych bitew, jakie miały miejsce podczas powstania listopadowego, czyli bitwy o Olszynkę Grochowską, 25 lutego 1831 roku. W Dworku Grochowskim, który stał się sztabem generała Józefa Chłopickiego, na wieści z pola walki oczekują generał Chłopicki (w tej roli Adam Ferency), generał Jan Skrzynecki (Przemysław Bluszcz) i dwie dziewczyny (Dominika Kluźniak i Olga Sarzyńska), narzeczone walczących o Olszynkę Grochowską. Wiadomości z frontu przynosi Stary Wiarus, postać, która w historii polskiego teatru obrosła legendą. W dramacie nie wypowiada ani słowa, bezgłośnie przynosząc jednak wieści najgorsze, co w przypadku radiowej adaptacji mogło być dla reżysera dużym wyzwaniem. Były nimi też istotne dla dramatu, wyjątkowo rozbudowane didaskalia. Znalazły one jednak swoje miejsce w tej radiowej realizacji – zabieg zastosowany przez reżysera daje efekt pewnego dystansu, jaki aktorzy kreujący postaci dramatu mają do całej sytuacji fabularnej i do kreowanych postaci.
Dystans i pewną umowność podkreślają także współcześnie i transowo brzmiąca muzyka Mateusza Wachowiaka i warstwa akustyczna wykreowana przez reżysera dźwięku Andrzeja Brzoskę. W słuchowisku debiutują w radiu studenci Akademii Teatralnej im. Aleksandra Zelwerowicza w Warszawie: Marcin Stępniak (Młody oficer), Hanna Skarga (Pani domu), Maciej Babicz (Literat) oraz Agata Różycka, Anna Lemieszek, Karolina Charkiewicz, Dawid Ściupidro, Michał Klawiter.
Stanisław Wyspiański "Warszawianka"
adaptacja i reżyseria Wawrzyniec Kostrzewski
realizacja akustyczna Andrzej Brzoska
muzyka Mateusz Wachowiak
Obsada: Adam Ferency (Chłopicki), Przemysław Bluszcz (Skrzynecki), Dominika Kluźniak (Maria), Olga Sarzyńska (Anna), Marcin Stępniak (Młody Oficer), Hanna Skarga (Pani domu), Maciej Babicz (Literat), Chór: Agata Różycka, Anna Lemieszek, Karolina Charkiewicz, Dawid Ściupidro, Michał Klawiter
***
Tytuł audycji: Słuchowisko na lato
Data emisji: 14.09.2019
Godzina emisji: 18.00
pg
