Dramat w Teatrze Wyobraźni – Oskar Wilde „Salome”

Angielska cenzura nie zezwoliła – a był to rok 1893 – na wystawienie Salome. Tę utrzymaną w Modern Style, iście campową sztukę Oskara Wilde’a pokazano w końcu w Paryżu.

Salome, córka Herodiady, tańczy dla Heroda Antypasa. Tańczy ekstatycznie, tańczy zniewalająco, tańczy tak, że Herod gotów dać jej wszystko – nawet głowę Jana Chrzciciela.

Salome jest demoniczna i lubieżna, zbrodnicza i fatalna. Obsesyjnie pragnie Jokanaana, odrzucona – z nie mniejszą obsesją pragnie jego śmierci. Granice tych pragnień jednak się zacierają, pożądanie wydaje się być mocniejsze niż śmierć.

Zacierają się również granice cnoty i grzechu. Salome w dramacie Wilde’a jest celebrowana – w ornamentalnym, manierystycznym (niemalże pastiszowym) stylu – nie tylko za urodę, ale również za okrucieństwo. Wydaje się być urzekająco grzeszna.


Jan również jest po stronie grzechu – jego niewzruszona cnota bowiem budzi w Salome pożądanie. Opór rodzi jeszcze większe pragnienie (nic tak nie podnieca zmysłu okrucieństwa jak widok istoty niewinnej – twierdził Sade). Już właściwie od XII wieku Salome przedstawia się jako osobę szaleńczo zakochaną w Janie i pragnącą złożyć nekrofilski pocałunek na jego ustach. Staje się ona Boginką Ciemności, satanistyczną Voluptas, drapieżną modliszką.

Węgierska śpiewaczka Alice Guszalewicz w roli Salome. Przez wiele lat sądzono, że fotografia przedstawia przebranego za Salome Wilde’a. (fot. Wikipedia)

-------------------------------------

Salome – jak chcą niektórzy – jest w jakimś stopniu literacką maską samego Wilde’a (Ken Russell w swym wybitnie campowym Ostatnim tańcu Salome pokazuje Wilde’a wystawiającego swą sztukę w paryskim domu schadzek dla homoseksualistów. Jana Chrzciciela gra kochanek pisarza – piękny Bosie).

Salome Oskara Wilde'a na scenie Dwójki.
Przekład Antoniego Libery, adaptacja Bogumiły Prządki, reżyseria Wojciecha Markiewicza.
Obsada: Jacek Różański, Anna Chodakowska, Dominika Ostałowska, Olgierd Łukaszewicz, Jacek Rozenek.


21 marca 2010, godz. 22:00