Wierzyński i Lechoń. Listy z Ameryki do Ameryki

Korespondencja znakomitych pisarzy rozpoczyna się w 1941, a kończy się w 1956 r. Porozmawiamy o niej w audycji "O wszystkim z kulturą".

Kazimierz Wierzyński i portret Jana Lechonia pędzla Romana Kramsztyka

Foto: wikimedia/domena publiczna

Po odnalezionej przez Beatę Dorosz na uniwersytecie w Yale korespondencji Lechoń-Grydzewski, która ukazała się dziesięć lat temu, teraz opublikowany został kolejny ważny dla historii literatury polskiej i osób śledzących dzieje twórczości pisarzy zgromadzonych w kręgu "Wiadomości" tom korespondencji Wierzyński-Lechoń. 

W czerwcu 1941 Kazimierz Wierzyński mieszka już w USA, a Jan Lechoń ciągle czeka na wizę do USA. Niebawem osiądzie w Nowym Jorku, a choć Wierzyńscy mieszkać będę zaledwie 100 kilometrów dalej i nierzadko będą się spotykać, to częste listy pozostaną ważnym świadkami myśli poetów. Korespondencja dotyczy głównie spraw polskich. Czesław Miłosz w liście do Jarosława Iwaszkiewicza napisze z sarkazmem, że wymienieni poeci żyją niejako w "bańce mydlanej spraw polskich". Cały czas są to sprawy ważne jak: przyjazd Karskiego, katastrofa w Gibraltarze, nowy rząd na uchodźstwie, przekradanie się kolegów z kręgu emigracji politycznej do synekur PRL-owskich. Pojawia się też gąszcz nazwisk znanych w dwudziestoleciu - wypartych w czasach PRL, wpisanych na czarną listę cenzury i do dzisiaj nie przywróconych.

Beata Dorosz kreśli tę dynamiczną panoramę ludzi, ich przedwojennych osiągnięć i powojennych losów. O Lechoniu panuje przekonanie, że jeszcze przed wojną złamał pióro. O Kazimierzu Wierzyńskim przeciwnie, że jako poeta narodził się w USA po raz wtóry, gdyż wiele zawdzięczał współczesnej poezji amerykańskiej. Listy pisane prozą są popisem dwóch stylów, dwóch osobowości – w obu wypadkach dowcipu i erudycji.

***

Na "O wszystkim z kulturą" w środę (7.06) w godz. 18.00-18.30 zaprasza Anna Lisiecka.

mc/mz