- Jego teksty autobiograficzne, dziennik, listy, reportaże, wspomnienia z podróży, to były jego bardzo mocne strony. Jest prozaikiem, który świetnie w tych autobiograficznych gatunkach się sprawdza – podkreślał prof. Andrzej Stanisław Kowalczyk. W podobnym duchu mówił drugi z gości audycji prof. Maciej Nowak. – Bobkowski przestał być autorem jednej książki, "Szkiców piórkiem", po wydaniu wielu tomów jego korespondencji. W tej chwili jest na również autorem fascynujących listów, epistolografem na miarę takich postaci jak Jerzy Stempowski.
Czym więc jest jedyny utwór dramatyczny Bobkowskiego zatytułowany "Czarny piasek"? Ciekawostką? Szkicem dramaturgicznym? Przeróbką nienapisanej "wielkiej" powieści?
Ten dramat ukazał się za życia pisarza w paryskiej "Kulturze" w roku 1959, a w kraju w zbiorze "Polski dramat emigracyjny" w roku 1993. Zagrano go wyłącznie w Teatrze Polskim we Wrocławiu (1992), zrobiono także telewizyjną adaptację sceniczną (1995). Nie spotkały się z życzliwym przyjęciem. Zasadne więc jest pytanie: czy Bobkowski był dramaturgiem?
Trzyaktowy dramat z gwatemalską scenografią w tle, z polską, żydowską, niemiecką, francuską, indiańską obsadą, z nadziejami na "przejechanie" się po "łaskach", "wierze", miłosnych trójkątach, z zabójstwem, którego nie było w tle…
Zobacz serwis specjalny>>>
Pisze w obszernym wstępie Krzysztof Ćwikliński: "Bobkowski, indywidualista i personalista, stworzył tragikomedię, która miała być i lekcją wolności i propozycją odmiennego od oficjalnego niejako na emigracji rozumienia kategorii ojczyzny, i próbą sformułowania nowego modelu polskości emigranta, który autor określił terminem »kosmopolskości«…"
Polski dramat emigracyjny. Prawie zupełnie nieznany. Nie ma tam arcydzieł (jeśli wyjąć z tego grona Gombrowicza i Mrożka). "Czarny piasek" raczej nie trafi już na deski teatralne, ale... Ale Andrzej Bobkowski wielkim pisarzem był…
***
Tytuł audycji: O wszystkim z kulturą
Prowadzi: Wacław Holewiński
Goście: prof. Maciej Nowak oraz prof. Andrzej Stanisław Kowalczyk
Data emisji: 5.02.2020
Godzina emisji: 17.30