29:36 owzk banksy 2021_02_16-17-30-43.mp3 Piotr Szwabe, Barbara Sroka i Adriana Prodeus o twórczości Banksy'ego (O wszystkim z kulturą/Dwójka)
Ten pseudonim znają prawie wszyscy, choć (prawie) nikt nie wie, kim jest człowiek za nim się ukrywający. Jego sztuka z jednej strony komentuje istotne zjawiska społeczno-polityczne, z drugiej nie sposób nie dostrzec w niej elementów autopromocji. Działalność Banksy'ego sprawiła, że sztuka ulicy trafiła na salony.
- W ostatnich latach to, co obserwuję bardziej, to jest to, co się dzieje wokół Banksy'ego, jak reaguje na to rynek sztuki, media. Wydaje się, że Banksy stał się takim flagowym przykładem, żeby w takich szerokich mediach, które na co dzień nie zajmują się sztuką czy kulturą, nagle poruszyć temat sztuki współczesnej - mówiła Adriana Prodeus.
Artysta zaangażowany
Twórczość Banksy'ego jest interwencyjna i stanowi reakcję na bieżące problemy i zdarzenia społeczne. Spośród najważniejszych Adriana Prodeus wymieniona solidaryzowanie się z Palestyńczykami oraz obóz dla uchodźców "Łódź", który ratuje ludzi na Morzu Śródziemnym.
Działania społeczno-polityczne są jednak przykrywane kontrowersjami i spekulacjami na temat jego twórczości lub tożsamości, które są rozgłaszane przez media. Zdaniem gości audycji "O wszystkim z kulturą" jest to przez artystę wykorzystywane często w sposób zabawy i gry.
- Media pokazują coś, co ma szybko działać i ma być kontrowersyjne. Tak też jest stworzony świat sztuki, z którego Banksy trochę kpi, ale z drugiej strony nie ma wyboru - mówił Piotr Szwabe.
Szum medialny
- Banksy znakomicie zdaje sobie sprawę z tego, jak funkcjonuje świat mediów. To jest nieustanna i płynna relacja, która pomiędzy tymi instytucjami i presją kolekcjonerów i mediów a artystą istnieje - dodała Adriana Prodeus - Zdaje sobie sprawę z tego, w jakim micie artysty funkcjonujemy. Chcemy nie wiedzieć, kim jest Banksy, żeby to była tożsamość zakryta, żebyśmy mogli snuć swoje teorie.
Całą sytuację nakręca sam Banksy, czy to niszcząc swoją pracę zaraz po jej wylicytowaniu, tym samym podwajając jej wartość, czy podpisując się pod nie swoimi projektami. Zabawa konwencją, mylenie tropów i groteska w działaniach stanowi w pewnym stopniu sens sztuki Banksy'ego.
- Przede wszystkim Banksy jest tricksterem, który pyta o to, gdzie są granice sztuki, jak ją postrzegamy i do czego ona służy - mówiła krytyczka sztuki.
Street art na salonach
Banksy stał się również przykładem twórcy, którego działania wpłynęły pozytywnie na całą dziedzinę street artu. Jego prace oprócz zainteresowania nią kolekcjonerów znalazły również swoje miejsce w muzeach i galeriach sztuki, chociaż zdaniem Piotra Szwabe dzieje się to już poza wpływem Banksy'ego.
- Warto powiedzieć o roli, którą odegrał w propagowaniu i w odkrywaniu street artu jako sztuki - mówiła Barbara Sroka. - Dyskusja o to, co jest street artem, a co nie i różne działania temu towarzyszące z pewnością wpływają na jego popularyzację.
Lockdown - utopia sztuki ulicznej
- Lockdown był w pewien sposób spełnieniem marzeń street artowca, który nagle ma wolne miasto i może tagować ściany - mówiła Adriana Prodeus.
Wpłynęło to również na dostępność sztuki, która zaczęła pojawiać się w macierzystej przestrzeni miasta. Jest to ciekawy kontekst do nowo otwartej komercyjnej i nieautoryzowanej wystawy prac Banksy'ego w Koneserze.
Zdaniem gości Michała Nowaka zaistnienie komercyjnej wystawy w instytucji niepublicznej jest jak "Wyjście przez sklep z pamiątkami" Banksy'ego i sprowadza doświadczenie sztuki ulicznej do zakupionej wlepki lub obrazu z szablonem na wzór tych ze słynnych murali.
***
Tytuł audycji: O wszystkim z kulturą
Prowadził: Michał Nowak
Goście: Piotr Szwabe (autor murali), Barbara Sroka (koordynatorka Kolekcji Malarstwa Monumentalnego na Zaspie w Gdańsku) i Adriana Prodeus (krytyczka sztuki).
Data emisji: 16.02.2021
Godzina emisji: 17.30