"Zachód porwany albo tragedia Europy Środkowej" Kundery pierwszy raz po polsku

Ostatnia aktualizacja: 05.10.2023 18:00
W dzisiejszej audycji z cyklu "O wszystkim z kulturą" rozmawialiśmy o pierwszej polskiej edycji słynnego eseju Milana Kundery pod tytułem "Zachód porwany albo tragedia Europy Środkowej". Naszym gościem był dr Wojciech Stanisławski, historyk i publicysta.
Milan Kundera w 1981 roku
Milan Kundera w 1981 rokuFoto: Ferdinando Scianna/Magnum Photos/Forum

Milan Kundera wciąż aktualny?

W audycji zastanawialiśmy się nad specyfiką Europy Środkowej. Czy ma ona jedną, wspólną tożsamość? Czym się różni od zachodu kontynentu? Jak wyraża się to w kulturze? Czy myśli Milana Kundery na ten temat z czasów komunizmu są dziś aktualne?

***

Milan Kundera (1929-2023) debiutował w 1953 roku zbiorem wierszy "Człowiek rozprzestrzenia ogród", utrzymanym w obowiązującej wówczas konwencji realizmu socjalistycznego. Później zwrócił się ku prozie. Miejsce wśród najwybitniejszych czeskich pisarzy zapewniła mu powieść "Żart" (1967), w której rozliczał się z czechosłowackim stalinizmem i - jak wielu twierdzi - z własnymi "błędami i wypaczeniami". Ze względu na krytykę radzieckiej interwencji w 1968 roku dzieła Kundery trafiły na czarną listę. Dwukrotnie był usuwany z Czechosłowackiej Partii Komunistycznej.

Od 1975 roku Kundera mieszkał we Francji i publikował wyłącznie po francusku. Osobiste doświadczenia pisarza z komunistycznym totalitaryzmem i stłumieniem w 1968 roku Praskiej Wiosny znalazły odzwierciedlenie w dwóch emigracyjnych powieściach - "Księdze śmiechu i zapomnienia" oraz "Nieznośnej lekkości bytu" (1984). Drugie z tych dzieł przyniosło pisarzowi światową sławę. Był on także autorem cenionych esejów (m.in. "Sztuka powieści" i "Zdradzone testamenty").

W 2019 roku literatowi przywrócono czeskie obywatelstwo, odebrane mu 40 lat wcześniej przez władze komunistycznej Czechosłowacji.


Posłuchaj
29:35 2023_10_05 17_30_03_PR2_O_Wszystkim_z_Kultura.mp3 "Zachód porwany albo tragedia Europy Środkowej" Kundery pierwszy raz po polsku (O wszystkim z kulturą/Dwójka)

 

***

Tytuł audycji: O wszystkim z kulturą

Prowadził: Jakub Moroz

Gość: dr Wojciech Stanisławski (historyk i publicysta)

Data emisji: 5.10.2023

Godzina emisji: 17.30

pg/mgc

Czytaj także

Milan Kundera. Pisarz, który nie znosi etykietek

Ostatnia aktualizacja: 01.04.2019 15:00
- Czeski, francuski czy europejski pisarz? Problem z Kunderą polega na tym, że umyka klasyfikacji. On sam nie znosił takich określeń i poświęcił im nawet cykl esejów traktujących o pisarzach przebywających na emigracji. Wydawcy jego książek też uciekali od przyklejania mu etykietek – mówiła w Dwójce prof. Danuta Sosnowska.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Aleksander Kaczorowski: Milan Kundera był największym czeskim pisarzem XX wieku

Ostatnia aktualizacja: 12.07.2023 17:00
- Trzydzieści, czterdzieści lat temu z jednej strony Milan Kundera był autorem bestsellerowych powieści, a z drugiej strony uchodził za jednego z najwybitniejszych intelektualistów swoich czasów. Szczególnie w latach 80. odegrał rolę trudną do przecenienia, a to za sprawą swojej eseistyki poświęconej Europie Środkowej, losom Czechów, Słowaków, Węgrów i Polaków - mówił w Dwójce Aleksander Kaczorowski.
rozwiń zwiń